«استاد حسینی» موسیقی و موسیقیدان های یزد را ارتقا داد

مرحوم «اصغر حسینی» موسیقیدان و نوازنده ای ماهر و مسلط بر نت شناسی و نت نویسی بود که در طول حیات خود شاگردان و نوابغ بسیاری در حوزه موسیقی و آواز پرورش داد و سرانجام در سن ۹۳ سالگی و در حالی که به گفته شاگردانش تا واپسین لحظات عمرش از توانایی منحصر به فردی در نت نویسی و تئوری موسیقی برخوردار بود، چشم از جهان گشود.

«علیرضا سهیلی زاده» یکی از شاگردان مرحوم اصغر حسینی است که به گفته برخی رابطه بسیاری نزدیکی با این استاد موسیقی داشته و شناخت مطلوبی از توانایی و فعالیت های این هنرمند گرانقدر دارد و از همین رو یزدانه به انجام مصاحبه ای با وی پرداخته که در ادامه می خوانیم:

استاد حسینی در کار منضبط بود

علیرضا سهیلی زاده با بیان اینکه استاد حسینی شخصیتی بسیار منضبط بود، گفت: استاد از نظر شخصیتی بسیار منظم و منضبط بود و در انجام امور مختلف از نظم و انضباطی منحصر به فرد پیروی می­کرد و شخصا وقتی به دلیل این نظم و انضباط فکر می­کنم چنین به نظرم می آید که پیشه و سبقه نظامی پدر و عموی استاد می­تواند از دلایل اصلی این موضوع باشد؛ آنها   هر دو نایب بودند و استاد هم احتمالا تحت تاثیر همین روحیه نظامی بوده است و گفتنی است که پدر و عموی استاد هر دو موسیقی دان و نوازنده نیز بوده اند و ظاهرا یک قطعه موسیقی هم از عمو یا پدر ایشان ضبط و ثبت شده که نمی­دانم در حال حاضر در دسترس هست یا خیر ولی سال ها پیش در اصفهان و به واسطه آقای سپنتا آن را شنیدم.

وی افزود: در هر صورت بنده همیشه فکر می­کردم که نظم نظامی و لطافت هنری در استاد حلول کرده است و تمامی افرادی که با استاد در ارتباط بودند وی را به عنوان انسانی بسیار منضبط و از نظر اخلاقی رک و راست می­شناختند که تلاش می­کرد هر کاری را به درستی و بدون نقص انجام دهد و در حیطه موسیقی هم این رویه را در خلق آثار مد نظر قرار می­داد.

مرحوم حسینی به موسیقی نگاهی حرفه ای داشت

این هنرمند و موسیقیدان در ادامه با بیان اینکه فعالیت حرفه ای در حوزه موسیقی نیازمند تسلط و شناخت تئوری و مطالعه کتاب ها و مباحث تخصصی بسیاری است، خاطر نشان کرد: استاد حسینی به موسیقی نگاهی حرفه ای داشت و تنها به نواختن یک ساز بسنده نمی­کرد و تئوری موسیقی را نیز هم زمان با تمرین نوازندگی فراگرفته بود؛ استاد موفق شده بود با استفاده از نبوغ و استعدادی که در فراگیری مسائل مربوط به موسیقی داشت تئوری موسیقی را که شامل نت خوانی و نت نویسی است به صورت خود آموز و با مطالعه کتب و جزواتی که شخصا تهیه و جمع آوری کرده بود، فراگیرد که کار بسیار دشواری است.

در حیطه موسیقی مطالعه وسیع و سواد عمیقی داشت

سهیلی زاده در پاسخ به سوالی در خصوص وجود وجه تشابه شخصیتی میان “کلنل علینقی وزیری” و “استاد حسینی” از این بابت که هر دو روحیه ای تحت تاثیر موسیقی و نظامی گری داشته اند، عنوان کرد: بله می­ توان گفت زندگی و شخصیت این دو بزرگوار تا حدودی به هم مشابه است؛ منتها با این تفاوت که آقای وزیری به اروپا سفر کرده بود و جهت آموختن موسیقی از این موقعیت بهره برده بود، ولی استاد حسینی در همین شهر یزد و با مطالعه کتاب هایی از بزرگان موسیقی همچون “روح الله خالقی” و “علینقی وزیری” و… موسیقی را آموخته بود؛ استاد حسینی بسیار پرتلاش و اهل پژوهش و مطالعه بود و در حیطه موسیقی مطالعه وسیع و سواد عمیقی داشت.

وی در ادامه گفت: استاد در حیطه تئوری موسیقی بسیار مطالعه داشت و از تسلطی مثال زدنی در شناخت تئوری موسیقی برخوردار بود به طوری که وقتی ۳۰ سال پیش تصمیم به آموختن تئوری موسیقی و نت شناسی نزد استاد حسینی گرفتم، در اولین جلسه استاد دریایی از اطلاعات را در اختیارم قرار دادند که خیلی از آنها را در آن زمان حتی متوجه نمی شدم.

صدای تمام نت ها را در ذهن خود تجسم می­کرد

سهیلی زاده در ادامه به مهارت منحصر به فرد حسینی در حوزه نت نویسی تاکید کرد و گفت: استاد از چنان مهارتی در این حوزه برخوردار بود که بدون استفاده از ساز، آوا و صدای تمام نت ها را در ذهن خود تجسم می­کرد و نت مد نظر خود را می­نوشت؛ جالب تر و قابل توجه تر اینکه استاد این تسلط را با استفاده از نبوغ و استعداد ذاتی که در حیطه تئوری موسیقی داشت از همان اوایل شروع کارش به سرعت به دست آورده بود و تا همین اواخر هم علیرغم کهولت سن این مهارت را حفظ کرده بود؛ در حدود ۷ یا هشت ماه پیش زمانی که جهت تهیه وتنظیم موسیقی یک مجموعه مستند نزد استاد رفتیم و آهنگی که مد نظر بود را برایشان پخش کردیم، علیرغم اینکه استاد تازه از شر بیماری کرونا خلاص شده بود و چندان حال جسمی مساعدی نداشت، یک خودکار و کاغذ برداشت و مشغول به نوشتن نت آن آهنگ شد و به راحتی نت های مربوط به آن آهنگ را نوشت. انجام چنین کاری واقعا نبوغ عجیبی می طلبد و این مهارت یکی از بارزترین نشانه های تسلط و شناخت استاد در حوزه نت خوانی و نت نویسی بود.

استفاده از گوشه های مهجور موسیقی

هنرمند و موسیقیدان یزدی که تئوری موسیقی را در مکتب اصغر حسینی فرا گرفته در ادامه به مهارت استادش در حوزه آهنگسازی و خلق قطعه های موسیقی اشاره کرد و گفت: به یاد دارم آثار و آهنگ هایی که توسط استاد خلق و ساخته شده بود، تا سال های سال مورد استفاده شاگردان و نسل موسیقی هم دوران با بنده قرار می­گرفت و آثاری بسیار دلنشین و زیبا بود و به عنوان مثال در اردوهای رامسر مورد استفاده افراد و گروه های موسیقی اعزامی از یزد قرار می­گرفت؛ استاد حسینی از گوشه ها و ردیف های مختلف و متنوعی استفاده می­کرد و به خصوص در استفاده از گوشه های مهجور موسیقی که کمتر کسی از آنها استفاده کرده، مهارتی بی نظیر داشت.

هنرمندی که همطراز با «همایون خرم» بود

سهیلی زاده آثار خلق شده توسط استاد حسینی را هم تراز آثار افرادی مانند «همایون خرم» و «پرویز یاحقی» برشمرد و عنوان کرد: اخیرا بنده و با کمک «علی حسینی» فرزند و شاگرد استاد کتابی تحت عنوان “آوای پرنیان” را به رشته تحریر درآورده ایم که مجموعه ای شامل ۳۰ اثر نت نویسی شده توسط استاد حسینی است که ایشان این آثار را با دست خط خودشان نوشته بودند و آن ها را جمع آوری کردیم و در این کتاب به چاپ رساندیم.

در میان مردم چندان شناخته شده نبود

این هنرمند یزدی به تاثیری که اصغر حسینی بر موسیقیدانان هم عصر خود گذاشته اشاره کرد و گفت: افرادی که در دوران استاد در حوزه موسیقی فعالیت داشتند تاثیرات عمیقی از ایشان گرفتند و متاسفانه توجه چندانی به این موضوع نشده و استاد حسینی در میان مردم چندان شناخته شده نبود؛ این در حالیست که تاثیر استاد بر موسیقی یزد در دوران حدود ۷۰ سال پیش، اهمیتی بیشتر از سایر فعالیت های استاد دارد؛ چرا که در آن زمان علیرغم اینکه افرادی در یزد مشغول به فعالیت در حیطه موسیقی بودند، کسی به اندازه استاد به شکل تخصصی به موسیقی نگاه نکرده و استاد حسینی بود که توانست با کمک نظم و انضباط شخصیتی که ذاتا از آن برخوردار بود مباحث و مسائل مربوط به موسیقی را جمع آوری کند و سر و سامان دهد. اسناد و تصاویری موجود است که نشان می­دهد استاد نسل های مختلفی را در گروه های سنی نوجوان تا بزرگسال پرورش و تعلیم داده و با گروه های موسیقی مختلفی همکاری داشته است.

صراحت لهجه او را بداخلاقی برداشت می کردند

سهیلی زاده با بیان اینکه بسیاری از هم دوره ها و موسیقی­دانانی که به نحوی با استاد برخورد داشته اند به غلط معتقدند استاد حسینی شخصیتی بداخلاق بوده اند، گفت: متاسفانه افراد بسیاری مطرح می­کردند که استاد شخصیتی بد اخلاق داشته اند و حتی کسانی که از دور ایشان را می شناختند یا نسل امروزی که چندان برخوردی هم با ایشان نداشته اند از این صفت برای توصیف ایشان استفاده می­کنند که این موضوع به نظر بنده به هیچ عنوان صحیح  و عادلانه نیست و چنین چیزی در شخصیت استاد نبود؛ بلکه جدیت و نظم و انضباطی که پیشتر اشاره کردم موجب می­شد افرادی به اشتباه چنین قضاوتی از ایشان داشته باشند در صورتی که ایشان شخصی بسیار طناز و دارای روحیه ای شوخ طبع بود؛ شاید هم صراحت در کلام و به قول معروف رک و راست بودن استاد موجب چنین قضاوت و برداشتی از شخصیت ایشان شده و باید به عنوان کسی که از نزدیک ایشان را می شناختم این موضوع را تکذیب یا تصحیح کنم.

هنرمند و موسیقیدان یزدی در ادامه با نام بردن از چند تن از افرادی که در دهه ۷۰ تحت نظر استاد حسینی موسیقی را آموخته اند، بیان کرد: افراد بسیاری تحت تعلیم و آموزش استاد، موسیقی را فرا گرفته اند که به عنوان نمونه افرادی مانند “امیررضا تفتی” ، “امید حسینی”، “علی حسینی”، “حسین ناصر بافقی”، “حمیدرضا دهقان”و… از شاگردان ایشان بوده اند.

موسیقی به هم ریخته و بی نظم یزد را سر و سامان داد

این هنرمند با بیان اینکه استاد حسینی از نظر تخصص در موسیقی و تسلط بر تئوری، شخصیتی بی همتا در استان یزد بوده است، مطرح کرد: آقای حسینی موسیقی به هم ریخته و بی نظم یزد را سر و سامان داد و علت اینکه ایشان در بین مردم یزد و اهالی هنر آنطور که باید و شاید شناخته شده و مشهور نیست عدم تمایل ایشان به کسب شهرت و جدیتی است که ایشان در فعالیت و مطالعه داشت و ترجیح می­داد بجای درگیر شدن با حواشی و مسائل مربوط به کسب شهرت به شکلی جدی و مستمر به مطالعه و فعالیت بپردازد.

نقش پررنگ مرحوم حسینی در ارتقا موسیقیدانان یزدی

سهیلی زاده تخصص استاد در نوازندگی را بیشتر مربوط به نواختن ویولون دانست و گفت: به یاد دارم در حدود ۲۰ سال پیش زمانی که جشن تولدی برای استاد گرفته بودیم و خواستیم برایمان سازی بنوازد، ویولون را به شکلی نواختند که بنده بسیار متعجب شدم و تصور نمی کردم در این حد با مهارت ویولون بنوازند؛ از دیگر سازهایی که استاد در نواختنش مهارت داشتند تار و سه تار بود و موسیقی را با تار آغاز کرده بودند؛ به گفته خودشان در ابتدا تار می نواختند و بعد جهت سرپرستی گروه و برای اینکه در هنگام سرپرستی گروه بتوانند به خوبی بر سایر نوازنده ها  نظارت داشته باشند و راه بروند و بصورت ایستاده ساز بنوازند ویولون را انتخاب کرده و فرا گرفته بودند.

وی در انتها به اهمیت فعالیت های اصغر حسینی در حوزه پرورش استعدادها و نوابغ موسیقی اشاره کرد و خاطر نشان کرد: افراد زیادی ردیف و گوشه ها را زیر نظر استاد حسینی فرا گرفته اند و از این حیث باید به نقش پررنگ ایشان در ارتقا موسیقی و موسیقیدانان یزدی توجه داشته باشیم و یاد خاطره این بزرگوار همیشه برایمان زنده خواهد ماند.