۱۵۰۰ کودک یزدی اُتیسم دارند

مدیر کل بهزیستی استان یزد از اجرای طرح غربالگری تشخیص و مداخله در اختلال طیف اُتیسم برای کودکان دو تا پنج ساله یزدی خبر داد.

به گزارش ایسنا «جلیل عفتی» ضمن اعلام این خبر تصریح کرد: اختلال طیف اتیسم به مجموعه‌ای از اختلالات رشدی گفته می‌شود که مهارت‌های کلامی و غیرکلامی ارتباطی و تعامل اجتماعی را به طور معنا داری تحت تاثیر قرار می‌دهد.

وی آمارهای جهانی شیوع یک درصدی این اختلال را در کودکان دو تا پنج ساله و به همین میزان در سنین بیشتر نشان می‌دهد، اظهار کرد: بر همین اساس نیز می‌توان پیش‌بینی کرد که در کشورمان ۷۰ هزار و در استان یزد قریب یک‌هزار و ۵۰۰ کودک دچار اتیسم باشند.

وی در مورد این بیماری اظهار کرد: بسیاری از افراد جامعه اُتیسم را به عنوان بیش‌فعالی می‌شناسند و گاهاً نیز کودکان مبتلا به این اختلال را تحت عنوان شیطنت و بازیگوشی مورد بازخواست و تنبیه قرار می‌دهند ولی این اختلال دارای طیف‌ها و شدت‌های مختلفی است به نحوی که می‌تواند از اختلال کلامی شروع شود و در موارد شدید به اختلال در رفتارهای اجتماعی و ارتباطی و برخی مشکلات جسمانی ختم شود.

عفتی افزود: کودکان دچار اوتیسم بازی‌های گروهی انجام نمی‌دهند، به شیوه خاص خود بازی می‌کنند، ارتباط چشمی ندارند و نسبت به برخی محرک‌ها مانند نور، صدا و غیره به شدت واکنش نشان می‌دهند و در صورت عدم توانبخشی در انجام مهارت‌های فردی و اجتماعی دچار اختلال و مشکل می‌شوند.

مدیر کل بهزیستی استان با بیان این که شناسایی اختلال اُتیسم تست مشخصی ندارد، تشخیص این بیماری معمولاً براساس رفتارهای فرد و برخی علائم خاص شناسایی می‌شود به نحوی که در برخی مراکز برای تشخیص بیماری، کودک برای چند روز در یک محیط بازی مورد مطالعه رفتاری قرار می‌گیرد که البته چنین مراکزی به صورت محدود در تهران وجود دارد.

برخی علایم اُتیسم

وی برخی علائم هشداردهنده این بیماری نیز اشاره و تصریح کرد: واکنش نشان ندادن و عدم برگشت به جهت صدای مادر، عدم واکنش نسبت به نام خود، فقدان قان و قون و واکنش به محرک‌های شادی آفرین یا غمناک، فقدان لبخند اجتماعی و ایجاد ارتباط چشمی با دیگران متناسب با سن خود و اختلال در سیکل خواب از علائم هشداردهنده در یک سالگی کودکان و مواردی مانند ادا نکردن کلمات تک کلمه‌ای تا ۱۶ ماهگی و با دو کلمه‌ای تا دو سالگی، عدم شرکت در بازی‌های گروهی، اختلال در ارتباط چشمی و کلامی و غیر کلامی، رفتارهای غیرمعمول به اجسام دوارنی و اختلال در مهارت دوست‌یابی نیز علائم هشداردهد در دو سالگی است.

عفتی در ادامه از مهمترین علل موثر در بروز این بیماری را  عوامل ژنیتیکی، عوامل هورمونی و مسمویت با سرب در محیط زندگی ذکر کرد و گفت: متاسفانه این بیماری و اختلال در جامعه روند افزایشی دارد و نیاز است که در مورد عوامل پیشگیری و بروز آن مطالعات منسجی صورت گیرد.

وی در ادامه به اجرای برنامه غربالگری تشخیص و مداخله در اختلال طیف اُتیسم در کودکان دو تا پنج سال استان اشاره و تصریح کرد: با توجه به نقش مهم خانواده‌ها در غربالگری و انجام مداخلات کودکان دارای اُتیسم، مبنای تشخیص ما پرسشنامه‌های ۱۰ سئوالی است که در صورت مثبت بودن پاسخ سه سئوال یا بیشتر، چنین تلقی می‌شود که از نظر خانواده کودکشان در معرض اُتیسم است که در صورت چنین اتفاقی خانواده، مورد مطالعه دقیق‌تری از سوی کارشناسان مربوطه قرار می‌گیرد.

وی در همین رابطه یادآور شد: پرسش‌نامه‌های مذکور نیز از طریق مهدهای کودک، مراکز بهداشت و دیگر مراکزی که بیشترین ارتباط را با کودکان و خانواده‌هایشان دارند در اختیار خانواده‌ها قرار می‌گیرد.

این مسئول در ادامه خاطرنشان کرد: در صورت تشخیص بیماری در کودک، آموزش نحوه برخورد با کودکان به خانواده‌ها ارائه و برنامه‌های توانبخشی برای بازگشت انها به اجتماع صورت خواهد گرفت البته در موارد خیلی شدید نیز ممکن است که کودک به مراکز تخصصی‌تر ارجاع شود که هم‌اکنون استان یزد دارای سه مرکز (۲ مرکز در یزد و یک مرکز در اردکان و میبد) است.

وی با اشاره به این که بهزیستی افزایش این مراکز را دنبال می‌کند، متذکر شد: البته مبنای کار بهزیستی مرکز درمانی نیست بلکه محور خانواده درمانی را دنبال می‌کنیم.

اُتیسم درمان خاصی ندارد

به گفته‌ی وی، درمان اتیسم هیچ داروی خاصی ندارد و متاسفانه برخی از پزشکان در هنگام مراجعه خانواده‌ها به دلیل نداشتن فرصت کافی برای ارزیابی بیمار و و گفت‌وگو با والدین، دست به دارو می‌شوند و با تجویز داروهایی برای کاهش فعالیت‌های مغزی کودک، باعث شدت پیدا کردن بیماری می‌شوند.

عفتی در بخش دیگری از سخنانش به دو رویداد مهم اتفاق افتاده در بهزیستی استان نیز اشاره کرد و گفت: افزایش پدیده طلاق در کشور و روند رو به رشد آن در استان به نحوی که هم اکنون به ازای تقریباً شش ازدواج یک طلاق در یزد روی می‌دهد، بیانگر ضعف مهارت‌های زندگی در افراد جامعه به رغم ارتقای مهارت‌های علمی و تحصیلی است.

وی ادامه داد: در همین راستا و به دنبال تفاهم‌نامه سه جانبه بهزیستی با دادگستری و سازمان ثبت اسناد، مقرر است که از این پس ازدواج و صدور سند ازدواج در استان منوط گذراندن دوره‌های آموزش‌های مهارت‌های زندگی و ازدواج به مدت ۱۶ تا ۲۰ اعت و دریافت گواهی ازدواج شود.

عفتی خاطرنشان کرد: در همین راستا نیز کارگاه کشوری با همین مضمون در استان برگزار خواهد شد و همزمان با میلاد با برکت حضرت فاطمه زهرا(س) و روز زن در تاریخ ۲۹ اسفندماه این طرح آغاز رسمی می‌شود.

دادگاه‌های درمان مدار برای درمان اعتیاد در یزد

وی یکی دیگر از رویدادهایی که بهزیستی در استان دنبال می‌کند را ایجاد دادگاه‌های درمان مدار برای درمان اعتیاد ذکر کرد و گفت: برهمین اساس افراد معتاد با حکم قاضی از طریق کارشناسان مربوطه غربالگری و نوع درمان آنها مشخص و به مدت شش ماه تحت درمان قرا می‌گیرند.

 مدیر کل بهزیستی استان در پایان با بیان این که این مجموعه تلفیقی از امکانات دادگستری و امکانات درمانی استف اظهار کرد: اجرای این طرح در برخی کشورهای دنیا بازگشت به اعتیاد را تا ۵/۳ رصد نیز کاهش داده است و امیدواریم که این برنامه در کشور ما نیز موفق عمل کند.