یزد نیازمند دیپلماسی آب

صالح مستوفیان/ کم آبی و تعرض به خط انتقالی آب شرب یزد، خواب و خوراک را از مردم و مسئولان استان گرفته و پیش درآمد هر سخن در هر نشست و گعده یزدیها، بی آبی است. اینکه مایه حیات مردم شهر جهانی یزد وابسته به آب کوهرنگ است و باید لااقل در سالهای آتی به هر جان کندنی هم شده امنیت آن حفظ شود؛ موضوعی که پس از تعرض بیست و دوم به خط انتقالی، دامنه ای کشوری نیز یافته است.

بحرانهای امنیتی خط انتقالی در کنار برآوردهای پایداری منابع آبی غرب کشور استان یزد را با چالش تامین آب از منبعی پایدار روبرو ساخته است. این سخن که "با مدیریت منابع داخلی آب استان و تغییر الگوی کشاورزی و صنعتی می توان بخشی از بحران آب یزد را مرتفع ساخت" قطعا یکی از راهکارهای موجود و سهل الوصول ترین آنهاست که باید به مثابه انقلابی در مدیریت مصرف آب استان به آن پرداخته شود. اما حذف کشاورزی که بخش مهمی از آن حافظ فضای سبز و ییلاقی استان است و همچنین تعطیلی یا انتقال صنایع پرآبخواه و فعالیت های معدنی که بخش مهمی از ارزش افزوده و اشتغال استان را به دوش می کشد، سخنی است که در بیان آسان است و در عمل شاید دهه ها به طول انجامد. در مقابل بالا بودن آمار بیکاری و روند مهاجرت بی رویه به استان از دیگر مناطق بحران زده کشور بخاطر خشکسالی، یزد را محتاج توسعه صنعتی و معدنی نموده است؛ موضوعی که بواسطه کم توانی دولت در تامین منابع مالی آن قریب به ۱۰۰ درصد نیازمند سرمایه گذاری بخش خصوصی و فرااستانی است و در حال حاضر موضوع کم آبی استان هیچ انگیزه ای در سرمایه گذاران ایجاد نمی کند.

در مقابل به باوری درست و منطقی، آینده یزد باید بر مبنای توسعه گردشگری، تجارت و صنایع "های تک" شکل بگیرد. موضوعاتی که سازگار با اقلیم خشک کم آب یزد است اما تمامی این گزینه ها نیز وابسته به سرمایه گذاری بخش خصوصی است (فارغ از اینکه شرایط بین المللی کشور و ایران هراسی ها نیز بر گردشگری استان تاثیر منفی بسیاری گذاشته) و در شرایطی که استان در بحران کم آبی به سر ببرد، بار روانی ناشی از آن سرمایه گذاران را دچار تردید خواهد کرد. بنابراین از آنجاییکه افق انتقال آب از غرب کشور به یزد چندان روشن و امیدبخش نیست؛ باید هرچه سریعتر پروژه انتقال آب از دریای عمان به یزد عملیاتی شود.

موضوعی که همگان چه دولت و چه بخش خصوصی در استان می دانند بواسطه هزینه چند ده هزار میلیارد تومانی اش، اجرای آن در توان داخلی نیست و همانطور که استاندار یزد هم در آخرین نشست خبری خود اعلام کرد؛ بدون سرمایه گذاری خارجی میسر نمی شود. در این راستا چند شرکت خصوصی و نیمه خصوصی و همچنین برخی از یزدی تباران صاحب سرمایه یا متنفذ قدم به میدان گذاشته و برای انتقال آب دریای عمان به یزد جهت مصارف صنعتی و کشاورزی دست به کار شده اند؛ اما جذب سرمایه گذار خارجی آنهم در شرایط خطیر بین المللی و تحریم های ظالمانه آمریکا موضوعی نیست که بدون همراهی دولت و اجرای دیپلماسی آب امکانپذیر باشد.

مردم یزد نگران آینده شهر آبا و اجدادیشان هستند و تنها ۲ کار از عهده شان بر می آید: نخست صرفه جویی در مصرف آب و دیگری شرکت در انتخابات و گزینش نمایندگان مجلس یا دولتی است که نیازهای آنها را برطرف سازد. بنابراین بر مسئولان دولتی و نمایندگان استان در مجلس فرض است هر آنچه در توان دارند برای جذب سرمایه گذاران خارجی در پروژه انتقال آب دریای عمان به یزد بکار گیرند که ظاهراً راهی جز این برای رهایی استان از تشنگی نیست.

خشم طبیعت از ظلم انسان به منابعش سالهاست دامن یزد و کشور را گرفته و گذشته هرگز قابل برگشت نیست. یزد امروز نیازمند جهاد فرزندان خود است تا این نام نیک به شهری خالی از سکنه تبدیل نشود.