تاکید جوکار نماینده یزد بر انتخاب مسیری با کمترین هزینه برای استان:
لابی اردکان و میبد تاثیری در انتخاب مسیر خط انتقال آب نخواهد داشت
باید مسیری را برای خط انتقال آب انتخاب کنیم که که کمترین هزینه را برای استان داشته باشد. سه مسیر پیشنهاد شده که مسیر اول که از اردکان، مسیر دوم از ندوشن و مسیر سوم هم از ابرکوه و دهشیر می‌گذرد و به یزد می‌رسد اما شاید اگر آب را به مرکزیت استان بیاوریم و بعد توزیع کنیم به‌صرفه‌تر باشد تا اینکه بعضی از شهرهای مسیر مثل اردکان و میبد لابی کنند که آب باید از این مسیر عبور کند. هدف ما واقعاً این نیست. فقط می‌خواهیم آب باکیفیت برای کل استان تامین کنیم.
دکتر محمد صالح جوکار نماینده مردم یزد و اشکذر در مجلس شورای اسلامی در گفتگوی اختصاصی با بشارت یزد به مواردی چون عدم تناسب بودجه و درآمدهای مالیاتی استان، لزوم اصلاح ساختار بودجه، توجه به مسائل فرهنگی و معیشتی جامعه، مشکل مسکن، حمایت از صنعت گردشگری، خطوط انتقال آب و تصمیمات ستاد مقابله با کرونا اشاره کرد که در ادامه حاصل این گفتگو را می خوانید:
فعالین اقتصادی یزد معتقدند درآمدهای مالیاتی استان سال‌هاست که با بودجه تصویب شده تناسب ندارد. به نظر شما عدالت درآمد و مالیات در استان وجود دارد؟
باید بین درآمد و هزینه ها متناسب سازی شود. درست است که بودجه ای که دولت در بحث عمومی به استان اختصاص داده است بودجه کلانی است. ما روی این موضوع حرفی نداریم ولی متاسفانه بودجه استان یزد نسبت به استان‌های دیگر که درآمد پایین تری دارند خیلی کمتر است و ما روی این موضوع بحث داریم. اینکه ما با ۱۳ میلیارد دلار درآمد در ردیف ۲۳ بودجه‌ای قرار می‌گیریم، ایراد دارد و باید ارتقا پیدا کند. مثلاً در بحث مالیات در سال گذشته ۱۲۰ درصد بالاتر از چیزی که تکلیف کرده بودند درآمد ایجاد کردیم که چنانچه این موضوع درست شود نوآوری و نسبت صحیح حفظ می شود. مسئله دیگر اینکه وقتی مودیان مالیاتی ببینند مالیات های پرداخت شده توسط آنها در خود استان هزینه می‌شود و به ثمر می نشیند بیشتر تشویق خواهند شد و انگیزه بیشتری برای مالیات دادن پیدا خواهند کرد. متاسفانه در قانون بودجه نگاه و توجهی به مسائل معنوی و انگیزشی نمی‌شود.
یعنی معتقدید که ساختار بودجه باید اصلاح شود؟
بله؛ قرار بود در ساختار بودجه تغییراتی انجام شود که بحث‌های درآمدی و هزینه هم در آن وجود داشته باشد و این تناسب در آنجا لحاظ شود. ما هم در مجلس آنها را دنبال می‌کنیم که در سال ۱۴۰۰ این موضوع حتماً محقق شود. اصلاح ساختار بودجه کشور چندین سال است که مطرح شده و باید تغییر پیدا کند. ما چند سالی از راه فروش نفت بودجه کشور را تامین می‌کردیم و حمایت‌های مختلفی مانند پرداخت یارانه و ارز دولتی را هم داشتیم اما اکنون با یکسری از اشکالات مواجه شده‌ایم. در قانون بودجه بخش‌های ناپیدایی هم وجود دارد. مثلاً در داخل کشور روزی دو میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه نفت بین پالایشگاه‌های مختلف کشور توزیع می‌کنیم که با قیمت جهانی نفت حدود ۶۴۰ هزار میلیارد تومان می‌شود. بخشی از این پول برای یارانه و بخشی برای دارو و… هزینه می‌شود اما مابقی آن کجا می‌رود. تهاترهایی که وزارت نفت با پالایشگاه‌ها انجام می‌دهد تفریغ آن در هیچ جا نیست. و یا صادرات کالای زیادی توسط شرکت‌های دولتی انجام می‌شود در حالیکه هیچ اثری در بودجه کشور ندارد و از طرفی شرکت‌ها تراز مالی منفی هم دارند که اصلاً قابل قبول نیست. بنابراین وقتی می‌گوییم ساختار بودجه باید تغییر کند منظور همین است و اهداف قانون بودجه باید کاملا مشخص باشد تا بودجه هدفمندتر شود.
واقعیت این است که دغدغه‌های جوانان با گذشته فرق کرده است. در حوزه زیرساخت‌های فرهنگی و تفریحی برای جوانان چه برنامه‌ای دارید؟
ما در تمامی حوزه‌ها اولویت‌گذاری خواهیم داشت. مقام معظم رهبری در کنفرانس خبری با نمایندگان اولویت اصلی را بر روی اقتصاد گذاشتند. باید به اوقات فراغت جوانان توجه بیشتری شود ولی اصل موضوع به مسائل اقتصادی برمی‌گردد. وقتی در کشور ما تورم سرسام‌آور، کاهش ارزش ریال، مشکل مسکن و بیکاری وجود دارد کار عقلانی چیست. وقتی انسان‌ها در تنگناهای معیشتی قرار می‌گیرند بسیاری از مسائل آنها تحت تاثیر قرار می‌گیرد و جایی نمی‌ماند که ما بیاییم سر مردم را با بعضی از از مسائل حاشیه‌ای گرم کنیم و از مسائل اصلی آنها دور بمانیم. ما باید تغییرات را در نظر بگیریم زمانی که ما جوان بودیم فضای مجازی و اینترنت و این تکنولوژی وجود نداشت اما جوان امروز اما به طور میانگین بیشتر زمان خود را در اینترنت می‌گذارند. تکنولوژی روز کاری کرده است که ما زمان را کمتر حس کنیم و متوجه گذر زمان نباشیم و فرصت‌ها را از دست بدهیم. این یکی از مشکلاتی است که امروز داریم و لذا توجه کردن به مسائل زیرساختی مثل اشتغال، مسکن و اقتصاد در اولویت کاری ما قرار دارد اما در کنار آن برای پر کردن اوقات فراغت بانوان و جوانان نیز برنامه داریم.
برای حل مشکلات معیشتی و مسکن مردم تاکنون چه اقدامات عملی را اجرا کرده‌اید؟
واقعیت این است که ۴ دهک جامعه مشکل معیشتی دارند و باید کارهای زودبازده برای آنها انجام دهیم برای همین بن کارت‌هایی را در نظر گرفته‌ایم که نسبت به جمعیت به آنها اختصاص داده می‌شود. در بخش مسکن هم به پنج دهک پایین جامعه باید توجه ویژه‌ای شود. دولت باید زمین‌هایی که در اختیار دارد را به پنج دهک پایین جامعه اختصاص دهد و در این راه نباید خیلی سختگیری کند. مشکل تراشی‌های دستگاه‌های اجرایی باعث می‌شود که مشکلات بیشتر قفل شود. همانطور که در ۷ سال گذشته وضعیت مسکن در کشور ما واقعا قفل شده و هیچ کاری نکرده‌ایم. باز کردن این قفل هم تنها از همین راه ممکن است. دولت نباید تصدی‌گری خود را بیشتر کند چراکه توان و ظرفیت چنین کاری را ندارد و خود مردم باید مشکلات مسکن خود را حل کنند. برای این موضوع در حال حاضر یک طرح دو فوریتی در دستور کار مجلس قرار دارد. از طرف دیگر اگر بخش مسکن آغاز به کار کند چند هزار شغل مرتبط ایجاد خواهد شد و بسیاری از صنایع ما به واسطه همین مسکن رونق پیدا می کند. البته شاید تورمی هم در کار باشد ولی باز هم بهتر از آن است که همراه با تورم رکود هم وجود داشته باشد. متاسفانه الان هم تورم داریم و هم کسب و کار با رکود مواجه است.
گردشگری یکی از ظرفیت‌های استان یزد است که با بحران کرونا تقریباً ۹۷ درصد از مشاغل مربوط به آن آسیب دیده‌اند و حمایت‌های دولتی هم برای آنها هنوز اعمال نشده است. نمایندگان استان در این زمینه چه برنامه‌ای دارند؟
گردشگری و معدن ظرفیت بزرگ استان یزد هستند. با توجه به اینکه گردشگری صنعت نوپایی در کشور ماست میتواند درآمد و تولید ثروت بالایی داشته باشد. به همین دلیل در مجلس نیز به دنبال تشکیل فراکسیون‌های معدن و گردشگری بودیم که در نهایت مسئولیت هر دو فراکسیون به نمایندگان استان رسید. به هر حال با شیوع کرونا این صنعت اکنون از رونق افتاده ولی این به معنی آن نیست که برای همیشه تعطیل شود. اگر برای آن تصمیم نگیریم و برنامه‌ریزی نکنیم یقیناً دچار مشکل خواهیم شد. باید در کنار زندگی عادی پروتکل‌ها را هم رعایت کنیم. بنابراین این دست خود ماست. در حال حاضر گردشگری شرایط خوبی ندارد. برای همین مجلس به این ماجرا ورود کرده و هیئت وزیران هم مصوباتی داشته‌اند. سعی کردیم با دستگاه‌های مرتبط ارتباط بگیریم تا مشکلات آنها را حل کنیم که تا به حال با هیچ مشکلی مواجه نشده‌ایم که مثلا دستگاه‌های دولتی بگویند نمی‌توانند کاری انجام دهند و یا تبعیت نکنند. یعنی با هر دستگاهی که صحبت کردیم مشکل گردشگری را حل کرده است.
اما بسیاری از مصوبات حمایتی هنوز اعمال نشده است؟
برخی از بخش‌های اجرایی در این زمینه کوتاهی کرده‌اند. ما در بحث نظارت یک محوری را دنبال می کنیم که مصوبات ابلاغ شده باید لازم الاجرا باشد و اگر دستگاهی توجه نکند به مردم معرفی می‌کنیم. زیان‌هایی که مردم در مشاغل مختلف مخصوصاً در حوزه گردشگری دیده‌اند باید به گونه ای جبران شود که این صنعت نابود نشود. این حمایت‌ها انجام می‌شود و ما به دنبال این هستیم که مصوبات آن اجرایی شود. جلساتی را هم با وزارت فرهنگ و ارشاد، وزارت میراث فرهنگی، تورهای گردشگری، آژانس‌های مسافرتی و انجمن‌های صنفی برگزار کرده‌ایم تا به یک برنامه خوب و منسجم دست پیدا کنیم و بتوانیم این صنعت را دوباره احیا کنیم.
در حال حاضر پروژه خط انتقال آب به استان یزد در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
اولویت حال حاضر ما بر روی خط دوم انتقال آب است. از سه ماه قبل جلسات هماهنگی با وزارت نیرو و مجموعه استان با حضور مجری پروژه برگزار و برای تامین منابع مالی آن راهکارهایی در نظر گرفته شده است.در مجموع ۱۱ هزار میلیارد تومان هزینه خط دوم انتقال آب برآورد شده است. محل برداشت ما از محل سد خرسان در استان چهارمحال و بختیاری است و یک بخشی از این خط با جنوب استان اصفهان و کرمان مشترک و مابقی آن اختصاصی استان یزد است. یک طرح مطالعاتی در مسیر انجام شده و باید مسیری را انتخاب کنیم که که کمترین هزینه را برای استان داشته باشد. یعنی این موضوع که از مسیر اردکان وارد شویم یا از مسیر مهریز ورود پیدا کنیم در حال بررسی است تا بتوانیم منابع مالی آن را تامین کنیم. چرا که قرار نیست دولت تمام هزینه آن را تامین کند. بخشی از تامین منابع مالی مربوط به تعهدات خود استان است که باید دارایی‌های استان و زمین‌هایی را که داریم، برای این خط اختصاص دهیم. باید مسائل و مشکلات موسسه کوثر و زمین‌های آن طی فرایندی حل شود تا پشتوانه خط انتقال آب برای استان شود.
یعنی هنوز مسیر قطعی خط انتقال آب مشخص نشده است؟
در حال حاضر هم از نظر امکان‌سنجی و هم از نظر نیازسنجی در حال بررسی است تا ببینیم امکان ما چقدر است و به چه چیزهایی نیاز داریم. موسسه‌ای تحت نظر وزارت نیرو در حال بررسی این موضوع است و قرار شد تا سه ماه آینده طرح مسئله کنند تا بهترین مسیر مشخص شود. سه مسیر برای خط انتقال آب پیشنهاد شده است. مسیر اول که از اردکان می‌گذرد، محل عبور مسیر دوم از ندوشن است و مسیر دیگری هم پیشنهاد شده که از ابرکوه و دهشیر می‌گذرد و به یزد می‌رسد اما شاید اگر آب را به مرکزیت استان بیاوریم و بعد توزیع کنیم به‌صرفه‌تر باشد تا اینکه بعضی از شهرهای مسیر مثل اردکان و میبد لابی کنند که آب باید از این مسیر عبور کند. هدف ما واقعاً اینطور نیست. فقط می‌خواهیم آب باکیفیت برای کل استان تامین کنیم.
به غیر از بحث برآورد هزینه آیا بحث مهم «عدالت در آب» را هم دیده‌اید؟
بحث عدالت در موضوع آب هم شامل توزیع آب می‌شود و هم شامل کیفیت آب. متاسفانه ما این عدالت را هنوز نتوانستیم در سطح استان و حتی خود شهر یزد برقرار کنیم. بعضی از بخش‌های شهر یزد از آب باکیفیت برخوردارند و برخی دیگر این از این نعمت برخوردار نیستند چراکه ما هنوز نتوانستیم آب انتقالی را با آب چاه ترکیب و یک نسبت متوازنی را توزیع کنیم. در حال حاضر طرحی برای شهر یزد در نظر گرفته شده که این عدالت را هم از نظر کمی یعنی فشار آب و هم از نظر کیفی برقرار می‌کند. از هر مسیری که آب به استان برسد بایستی همه شهرستان‌های استان از این آب برخوردار شوند و برای ما تفاوتی نمی‌کند.
در مورد مصوبه آزادسازی زمین‌های کوثر که در دولت قبل متوقف شده بود چه اقداماتی میتواند انجام شود؟
مجمع نمایندگان استان در جلساتی که با شورای عالی مسکن و شهرسازی برگزار کرد به توافقاتی رسید که تاکنون اجرایی نشده ولی دنبال این هستیم تا پیگیری کنیم. مصوبه‌ای که ۲۱۰۰ هکتار زمین اختصاص داده شده را تعیین تکلیف خواهد کرد. در نهایت بخشی که عملیاتی نشده، عملیاتی می‌شود و یک بخشی هم ثابت برای آینده می‌ماند. انتقال آب به استان به پشتوانه همین زمین‌ها باید انجام شود پس باید به دنبال آن باشیم و مشکلات آن را حل کنیم.
تصمیمات ستاد کرونا اخیرا با اعتراضات مردمی مواجه شده است. هرکسی نظر متفاوتی دارد. جمع‌بندی شما از اقداماتی که نمایندگان در مورد بحران کرونا داشته‌اند چیست. آیا مجلس میتواند به تصمیمات اشتباه ستاد کرونا ورود کند؟
مصوبات ستاد ملی مبارزه با کرونا برای ما لازم الاجراست و مقام معظم رهبری هم آنها را رعایت می‌کند و به ما هم تکلیف کرده است. اما در حوزه درمان مشکلاتی در استان داریم. در موج اول شیوع کرونا حضور مردم و خیرین برای تجهیز بیمارستان و تامین وسایل بهداشتی و دوخت ماسک واقعاً چشمگیر بود. یعنی مردم به صحنه آمدند و اقدامات اجرایی را انجام دادند و پشتوانه بسیار خوبی برای بیمارستان‌های ما بودند. ولی در طول زمان متاسفانه از این ظرفیت کمتر استفاده کردیم و تقریبا رها شد و بیشتر بار بر روی دولت و بیمارستان ها آمد. بنابراین دولت اگر بخواهد در این امر موفق باشد بایستی برنامه جدید داشته باشد و اجازه ندهد کارشکنی‌هایی صورت بگیرد. اگر منابع صندوق توسعه را که برای مقابله با کرونا اختصاص دادیم کامل پرداخت و بر هزینه‌کرد آن نظارت شود بسیاری از مشکلات بخش درمان رفع خواهد شد. اما متاسفانه شاهد بودیم که یا پرداخت نشد و یا در جاهای دیگری هزینه شد که این شرایط اصلا خوب نیست. آموزش به مردم هم تا یک مدتی بسیار خوب انجام شد ولی متاسفانه آن هم رها شد و در نهایت منجر به این شد که حساسیت مردم پایین بیاید و استان یزد در رتبه اول شیوع کرونا و همچنین مرگ و میر در کشور قرار بگیرد. در حوزه درمان هم لازم است و بیمارستان‌های ما تجهیز شوند. ضمن اینکه می‌بایست اختیار تصمیم‌گیری را به استان‌ها تفویض می‌کردند.
