اولین واکنش‌های استاندار و نماینده یزد در خصوص رد صلاحیت‌های گسترده انتخابات شورای شهر:
طالبی: نمایندگان استان قول دادند ردصلاحیت‌های غیر مستند را اصلاح کنند/جوکار: تایید صلاحیت افراد ناشایسته بدتر از ردصلاحیت گسترده است
رد صلاحیت گسترده کاندیداهای تمامی جریان های سیاسی نزدیک به اصلاح طلبی در انتخابات ششمین دوره شوراهای شهر همانند دیگر شهرهای کشور در یزد نیز موجی از واکنش‌ها و انتقادات مختلف فعالان سیاسی و اجتماعی را برانگیخت.
پس از اینکه غلامعلی سفید رئیس شورای شهر یزد در جلسه علنی این شورا از روند بررسی صلاحیت‌ها به شدت انتقاد کرد، حمیدرضا قمی و ونوس عامری دو عضو رد صلاحیت شده شورای شهر یزد نیز به این اتفاق واکنش نشان دادند و برخی دیگر از کاندیداهایی که صلاحیت آنها هم مورد تایید قرار نگرفته در فضای مجازی و به طرق مختلف انتقاد خود را اعلان کردند.
تا جایی که حجت الاسلام حبیبان یکی از اعضای هیئت نظارت بر انتخابات شورای شهر استان مجبور به ارائه توضیح در شبکه استانی یزد شد و در اظهاراتی عجیب و بحث برانگیز دلیل برخی از این رد صلاحیت‌ها را «سگ بازی» و «شرب خمر» کاندیداها اعلام کرد که همین موضوع نیز خود حواشی دیگری را به دنبال داشت و دستاویزی برای تمسخر انتخابات ایران در رسانه‌های معاند شد.
به هر ترتیب اما تاکنون شاهد موضع‌گیری خاصی از سوی استاندار به عنوان عالی ترین مقام اجرایی استان و نماینده یزد در مجلس به عنوان یکی از اصلی‌ترین معماران روند بررسی صلاحیت‌ها به شیوه جدید در کشور، نبوده‌ایم.
در ادامه حاصل گفتگوی خبرنگار بشارت یزد با محمد صالح جوکار و محمدعلی طالبی را می خوانید:
بیشترین تخلفات در دوره پنجم شورای شهرهای کشور اتفاق افتاد
نماینده یزد و اشکذر در مجلس با بیان اینکه از نظر آماری بیشترین تخلفات در دوره پنجم شورای شهرهای کشور اتفاق افتاد اظهار کرد: از چند منظر می توان به این موضوع نگاه کرد. اول اینکه نظارت‌های اولیه دقیق و روشن نبود و بعضی از افراد با کارنامه نه چندان روشن توانستند به شوراها ورود پیدا کنند و بعضاً مشکلاتی در سراسر کشور ایجاد شد.
وی با اظهار تأسف از عدم مشخص بودن نهاد ناظر بر شوراها و سکوت قانون در قبال این مسئله گفت: این مشکل به اصلاح قانون انتخابات برمی‌گردد که برای نظارت بر عملکرد اعضای شوراهای شهر و روستا باید هیئت هایی برای نظارت در نظر بگیریم تا پس از تایید صلاحیت داوطلبان شرکت در انتخابات، بر روی عملکرد آنها در طول ۴ سال نمایندگی هم نظارت وجود داشته باشد.
هیچ محدودیتی برای استعلام از مراجع وجود ندارد
محمد صالح جوکار در پاسخ به این سوال که گفته می‌شود بررسی صلاحیت ها در هیئت های نظارت و حتی اجرائی به صورت سلیقه ای انجام شده است توضیح داد: در قانون انتخابات بحث استعلام از مراجع ذیصلاح از جمله چهار دستگاه مطرح شده اما هیچ گونه محدودیتی وجود ندارد که از دستگاه های دیگر مثل پزشک قانونی، بازرسی و یا حتی وزارت بهداشت استعلام گرفته نشود.
وی ادامه داد: اگر سوءسابقه ای وجود نداشته باشد به هیچ عنوان نمی توان داوطلبان را رد صلاحیت کرد. بنابراین حتماً یکی از این مراجع نظر منفی بر روی افراد رد صلاحیت شده داشته است.
اعلام آمار تایید صلاحیت در هیئت‌های اجرایی قابل قبول نیست
جوکار با بیان اینکه اعلام درصد تایید صلاحیت از سوی استانداری ها و هیئت‌های اجرایی به هیچ عنوان قابل قبول نیست، خاطرنشان کرد: هنر این است که واقعاً صلاحیت را بررسی کنند که مردم در آینده دچار مشکل نشوند. وقتی صلاحیتی تایید شود طبیعتا مردم اعتماد می کنند و به کاندیداها رای می دهند. چنانچه در آینده مشکلی ایجاد شود به عملکرد اشتباه هیئت‌های اجرایی و نظارت برمی‌گردد.
اعلام درصد تایید صلاحیت شده ها یک مانور سیاسی است
وی اعلام تایید صلاحیت ۹۰ یا ۹۵ درصد داوطلبین در هیئت های اجرایی را اقدامی نادرست و یک مانور سیاسی عنوان کرد و افزود: هنر این است که صلاحیت‌ها به درستی بررسی شود و کسانی که واجد شرایط و صلاحیت هستند و می توانند واقعاً خدمت کنند تایید و آنان که به دنبال خیانت، رانت خواری و ویژه خواری هستند رد صلاحیت شوند. فردی که سابقه زمین‌خواری، اعتیاد و محکومیت قضایی در پرونده داشته باشد فرد مناسبی برای شورا نخواهد بود.
تایید صلاحیت افراد ناشایسته بدتر از ردصلاحیت گسترده است
دبیر هیئت عالی نظارت بر انتخابات شورای شهر های کشور با تاکید بر اینکه هیات های نظارت به صورت جدی صلاحیت ها را بررسی می‌کنند و با کسی رودربایستی ندارند یادآور شد: بدون شک حضور افراد ناشایسته در شورای شهر که به منافع مردم ضرر وارد کند بدتر و خسارت‌بار تر از رد صلاحیت تعداد زیاد داوطلبین است. بنابراین هیئت‌های نظارت برابر با آنچه که در قانون آمده است به وظایف خود عمل می‌کنند و کاری به درصدهای اعلام شده ندارند.
وی در خصوص ساز و کار اعتراض به رد صلاحیت داوطلبان شرکت در انتخابات شوراهای شهر گفت: قانون راهکار و سلسله مراتبی را پیش بینی کرده است تا کاندیداهای رد صلاحیت شده بتوانند با مراجعه به هیئت نظارت استان و در مرحله بعد هیئت مرکزی اعتراض خود را اعلام کنند. یعنی اعتراض ها با توجه به سلسله مراتب قانونی در نظر گرفته شده، مطرح و رسیدگی می شود اما چیزی به عنوان شکایت از هیئت نظارت وجود ندارد.
با هیئت نظارت استان جلساتی را در خصوص رد صلاحیت‌های گسترده برگزار کردیم
استاندار یزد با اشاره به نگرانی های برخی از فعالان سیاسی و اجتماعی به دلیل حجم رد صلاحیت های داوطلبان انتخابات شورای شهر اظهار کرد: به همین دلیل جلسه‌ای را با اعضای هیئت نظارت استان متشکل از سه نماینده مجلس و همچنین جلسه جداگانه ای با دکتر جوکار دبیر هیئت عالی نظارت کشور برگزار و مطالباتی که در این حوزه وجود داشت با نمایندگان استان در مجلس مطرح شد.
وی در خصوص دیدگاه نمایندگان مجلس در استان در خصوص رد صلاحیت های انتخابات شورای شهرها توضیح داد: آن چیزی که نمایندگان استان از رویکرد خود مطرح کردند این بود که بر مبنای مدارک مستند نظرات خود را در بررسی صلاحیت ها اعمال کنند.
قول نمایندگان استان برای اصلاح رد صلاحیت‌های غیر مستند
محمدعلی طالبی ادامه داد: نمایندگان استان قول دادند نسبت به اصلاح مواردی که خیلی مستند نبوده است اقدام کنند و در صورت لزوم از برخی از داوطلبان برای ارائه توضیحات به هیئت نظارت دعوت کنند.
وی با اظهار امیدواری از تجدید نظر اعضای هیئت نظارت در فرایند بررسی صلاحیت های داوطلبان خاطرنشان کرد: البته مبنای همه ما چه در بخش اجرایی و چه نمایندگان استان در بخش نظارت، قانون است و امیدواریم نتیجه عملکرد هیئت نظارت در بررسی صلاحیت ها بر مبنای قانون باشد تا بتواند همه داوطلبان رد و یا تایید صلاحیت شده را متقاعد کند که روند طی شده بر اساس قانون بوده است.
بخشی از رد صلاحیت‌های گسترده به دلیل عدم شفافیت قانون است
استاندار یزد با بیان اینکه هیئت نظارت از مراجع بیشتری نسبت به هیئت اجرایی استعلام کرده است، تصریح کرد: هر چند که قانون هم این اجازه را به آنها داده است اما به هر حال تفاوت نگرش هایی که در مورد مواد قانونی وجود دارد در تصمیم گیری ها موثر بوده و از طرف دیگر بخشی از وضعیت به وجود آمده ناشی از عدم شفافیت مواد قانونی است.
وی اضافه کرد: این عدم شفافیت در مواد قانونی بر فرآیند بررسی صلاحیت ها تاثیر گذار بوده و به نظر می رسد چنانچه بخواهیم این تفاوت بین بررسی صلاحیت ها در هیئت اجرایی و هیئت نظارت را کاهش دهیم راهکاری جز شفاف‌تر شدن قانون وجود ندارد.
اعلام آمار تایید صلاحیت شده‌ها در هیئت اجرایی اشتباه نبود
دکتر طالبی در خصوص برخی انتقادها در مورد اعلام آمار اولیه داوطلبان تایید صلاحیت شده در هیات‌های اجرایی توسط استانداری های کشور گفت: وقتی مردم و داوطلبین منتظر نتایج بررسی صلاحیت ها هستند اعلام آمار و اطلاع رسانی در این مورد مشکلی به وجود نمی آورد و در همه ادوار انتخابات و در همه استان‌ها این کار انجام شده بنابراین کار اشتباهی صورت نگرفته است.
مسئولیت اصلی بررسی صلاحیت ها به عهده هیات‌های اجرایی است
وی با تاکید بر اینکه مسئولیت اصلی بررسی صلاحیت ها به عهده هیات‌های اجرایی است یادآور شد: هیئت نظارت مکانیزمی است که قانون برای این در نظر گرفته است تا هر کجا بررسی صلاحیت ها توسط هیئت های اجرایی مطابق قانون انجام نشد، هیئت‌های نظارت از پتانسیل های خود استفاده کند.
عالی ترین مقام اجرایی استان اضافه کرد: بنابراین مبنا همان هیئت های اجرایی است و از این جهت ارائه گزارش از کار هیئت اجرایی کما اینکه در همه ادوار انتخابات و در همه کشور هم صورت گرفته است اشکالی ندارد.
شک ندارم که نبودن فضای رقابتی در مشارکت مردم تاثیر گذار است
وی با اشاره به تاثیر رد صلاحیت های گسترده در میزان مشارکت مردم در انتخابات عنوان کرد: تمام بحث ما با اعضای هیات نظارت استان و مراجع استعلام این بود که باید انتخابات را رقابتی پرشور را برگزار کنیم و بخش عمده‌ای از زمینه های رقابت هم به تعدد داوطلبان و حضور جریانات سیاسی مختلف برمی‌گردد.
محمدعلی طالبی افزود: بنابراین شکی نداریم که در صورت عدم وجود فضا برای رقابت گروه‌های سیاسی مطمئناً در مشارکت های مردمی تاثیرگذار خواهد بود. موضوعی که تجربه هم آن را نشان داده اما امیدواریم که این اتفاق در یزد رخ ندهد.
