#فرزندان مسئولین استان چه می کنند؟

صالح مستوفیان/ تابستان سال گذشته بعد از آنکه پسر محمد رضا عارف در مصاحبه ای اعلام کرد دارای «ژن خوب» از والدینش است و آن را در موفقیت های عظیم مالی اش موثر می داند، پرونده بررسی وضعیت فرزندان مسئولین در نظام جمهوری اسلامی در رسانه ها و فضای مجازی گشوده شد و بسیاری با این سوال مواجه شدند که پس از گذشت ۴ دهه از انقلاب، رانت والدین پرنفوذ چقدر در رشد فرزندانشان تاثیر داشته است؟ این موضوع بار دیگر پس از جلسه اخیر استیضاح وزیر کار و اینبار با هشتک «فرزندت کجاست؟» که توسط یک سایت اصولگرا طراحی و منتشر شد، بر سر زبانها افتاد و از مسئولان می خواست خود پیش قدم شوند و صادقانه بگویند فرزندان دلبندشان چه شغلی دارند و در چه وضعیتی زندگی می کنند.

برخی از وزرا، نمایندگان مجلس و فعالان سیاسی که عمدتا هم از طیف اصلاح طلب بودند با انتشار پیامهایی در فضای مجازی یا انجام مصاحبه درخصوص فرزندانشان سخن گفتند و البته این هشتک با حمایت گسترده مردمی نیز مواجه شد. اما کم نبودند افرادی که چنین کمپین هایی را احساسی و زودگذر دانستند و معتقد بودند باید نظامی متشکل از رسانه ها و نهادهای نظارتی بر فعالیت مسئولان و خانواده شان نظارت داشته باشد و اینکه زندگی شخصی افراد در دید عموم قرار بگیرد چندان صحیح نیست. بطور مثال صادق زبا کلام، فعال سیاسی اصلاح طلب با اشاره به اینکه کمپین «فرزندت کجاست؟» یک حرکت پوپولیستی بوده بیان داشت: «این کمپین چیزی در ردیف پوپولیسم حکومتی در مبارزه با فساد است که بجای رفتن به سراغ ریشه‌های فساد، تلاش می‌کند افکار عمومی را مجاب نمایند که قاطعانه عزم مبارزه با فساد دارد. اینکه مسئولی ثروتمند است؛ فرزندش در خارج از کشور زندگی می‌کند؛ زندگی لوکس دارد یا دو تابعیتی هست، نه جرم است و نه خلاف قانون. مگر اینکه معلوم شود که با سوءاستفاده همراه بوده است. نه فرزندان مسئولینی که در خارج از کشور زندگی می‌کنند مرتکب خبط و خطایی شده‌اند و نه آنان که در جنوب شهر تهران زندگی می‌کنند لزوماً خدمتگزار بوده و واجد فضیلت. نگذاریم اژدهای هفت‌سر پوپولیسم، هوچی‌گری، غوغاسالاری، عوام‌فریبی، دورویی، لومپنیسم و ترس و وحشت اجتماعی را جایگزین اخلاق، قانون، حرمت حریم خصوصی انسان‌ها، احترام به حقوق شهروندی و به رسمیت شناختن حق انتخاب آزادنه سبک و محل زندگی انسان‌ها نماید.»

اما در مقابل بسیاری نیز بر این باورند لازمه شفافیت خصوصا در شرایطی که فسادهای اقتصادی و تبعیض و رانتخواری تیشه به ریشه نظام و کشور می زند، آگاه بودن از وضعیت زندگی مسئولین است. اگر کسی پذیرفته که سمتی داشته باشد باید قواعد بازی را هم رعایت کند و بداند که زندگی اش باید شیشه ای و در مقابل چشم مردم و رسانه ها باشد. همانطور که در کشورهای صاحب دموکراسی جزیی ترین جزییات زندگی مسئولان مورد مداقه مردم و رسانه ها قرار می گیرد تا سره از ناسره تشخیص داده شود.

نکته قابل توجه دیگر انتقاد گسترده اجتماعی نسبت به زندگی فرزندان مسئولان در خارج از کشور خصوصا در آمریکاست. منتقدین این سوال را مطرح می کنند چرا در شرایطی که مسئولان بر مبارزه مردم با آمریکا تاکید دارند و به مردم می گویند شرایط سخت اقتصادی را تحمل کنند تا پوزه آمریکا به خاک مالیده شود، فرزندانشان در آن کشور و یا سایر کشورهای مرفه غربی و شرقی زندگی می کنند و حاضر نشده اند در کنار مردم به تحمل شرایط بپردازند؟ مسئولانی که نتوانسته اند فرزندان خود را قانع کنند تا در کنار پدرانشان به مبارزه با آمریکا بپردازند چگونه می خواهند مردم را قانع کنند؟

بشارت یزد جهت آگاهی از وضعیت فرزندان چند تن از مسئولان استان و همچنین ضرورت شفاف بودن حکومت برای مردم گفتگوهایی انجام داده که در ادامه می خوانید:

آگاه بودن از زندگی مسئولان حق مردم است

رییس شورای شهر یزد نیز در پاسخ به هشتک «فرزندت کجاست؟» به بشارت یزد گفت: فرزندانم تماما در یزد سکونت دارند و هیچکدام هم کارمند دولت نیستند. برخی از فرزندانم به عنوان معلم در بخش خصوصی و مدرسه جواد الائمه مشغول بکار هستند و برخی خصوصا دامادها در رشته عمران تحصیل کرده اند و به عنوان یک مهندس و ناظر در بخش ساخت و ساز فعالند و هیچکدام پیمانکار در این بخش نیستند.

غلامعلی سفید در پاسخ به این سوال که چرا قاطبه مردم از زندگی مسئولان اطلاع چندانی ندارند و فاصله ای بسیار میان جامعه و مسئولان افتاده، بیان داشت: متاسفانه دیوار بی اعتمادی میان مردم و مسئولان نظام روز به روز بلندتر می شود و البته این معضل در اجتماع و میان نسل نو و نسل قبل و همچنین فرزند و والدین هم اتفاق افتاده است.

وی در ادامه افزود: به نظرم راه حل بازگشت اعتماد به جامعه گفتگوست، پدیده ای که چندان با آن آشنا نیستیم. فرهنگسازی گفتگو باید از مدارسمان آغاز شود و در آنجا به دانش آموزان یاد داده شود که در همه مسائل از این ابزار استفاده کنند. بطور کلی باید خوی زندگی کردن باید در نظام اموزشی مان آموزش داده شود.

سفید عامل دیگر ایجاد بی اعتمادی در جامعه نسبت به مسئولان را تخلفات در سطوح مختلف دانست و اظهار داشت: تخلفات مالی و سوء استفاده هایی که برخی مسئولین انجام داده اند باعث شده که مردم آن عده را به کل سیستم تعمیم دهند و در نتیجه اعتبار مجموعه مدیریتی جامعه کاهش یابد. عامل مهم دیگر در این زمینه، تبعیض است. در شرایطی که برخی خانواده ها با ماهی ۵۰۰ هزار تومان روزگار را سپری می کنند اما در کنار آنها برخی با درآمدهای نجومی زندگی می کنند نمی توان انتظار داشت نگاه بدبینانه و توام با بی اعتمادی در جامعه رواج نیابد.

رییس شورای شهر یزد با اشاره به اینکه متاسفانه فاصله طبقاتی در یزد گسترش چشمگیری داشته بیان داشت: مجموعه این شرایط باعث شده که قاطبه مردم به همه چیز و همه کس با دیده شک بنگرند و اعتماد در جامعه کم رنگ شود.

سفید پوشیده بودن زندگی و وضعیت خانواده مسئولان بر مردم را نادرست دانست و گفت: مردم باید برای شناخت بهتر مسئولان خصوصا در مواقعی که با رای خود می خواهند آنها را انتخاب کنند باید از تاریخچه زندگی و وضع کنونی اعضای خانواده آنها مطلع باشند. در شرایط بی اعتمادی فعلی این موضوع اهمیت دوچندانی دارد و راهی جز شفاف سازی زندگی مسئولان برای مردم نیست تا جو شایعات و بعضا اتهامات برچیده شود. در مجموع آگاه بودن از زندگی مسئولان حق مردم است.

باید اعتماد میان مسئولان و مردم بازسازی شود

معاون سیاسی استانداری یزد نیز در پاسخ به هشتک «فرزندت کجاست» با اشاره به اینکه شفاف سازی در همه حال باعث افزایش اعتماد و همدلی عمومی می شود، بیان داشت: جامعه امروز به شفاف سازی نیاز مبرمی دارد و هر کمپین یا اقدامی که باعث شود ابهامات مردم نسبت به مسئولان برطرف شود، قابل دفاع است.

محمد علی طالبی با بیان اینکه فرزند شاغل ندارد، افزود: علیرغم اینکه انقلاب اسلامی توانست مردم را به مسئولان نزدیک کند و مسئولان از دل مردم و جامعه برگزیده شوند اما در ادامه میان مردم و مسئولان جداسازی اتفاق افتاد همانند نرده هایی که در برخی مراسمات میان آنها گذاشته می شود و این موضوع باعث شد در باور و دهن مردم پیوستگی و همدلی با مسئولین دچار گسست شود.

معاون استاندار یزد با تاکید بر اینکه باید زندگی مسئولان در مقابل دیدگان مردم و رسانه ها قرار بگیرد، بیان داشت: باید نرده های جداکننده مردم و مسئولین چه بصورت فیزیکی و چه بصورت ذهنی برچیده شود تا صحنه ای شفاف و صادقانه به مردم عرضه شود و اعتماد از دست رفته مجددا بازسازی شود. در این شرایط دیگر رانتخواری ها و فرصت طلبی ها هم از میان می رود و سطح زندگی مسئولان هم به مردم نزدیک می شود و حس همدلی ایجاد گردد.

شفافیت، لازمه تحقق عدالت است

نماینده مردم یزد و اشکذر در مجلس شورای اسلامی نیز در پاسخ به هشتک «فرزندت کجاست» به بشارت یزد گفت: ۳ پسر و یک دختر دارم. دخترم کلاس هشتم بوده و امسال به کلاس نهم خواهد رفت. پسر بزرگم سیدمحمد مهدی متاهل و تحصیل کرده مهندسی کامپیوتر گرایش نرم افزار است و مدیر یک سایت اینترنتی است و در مواقعی مداحی می کند. پسر دومم سید محمدهادی دانشجوی رشته علوم قرآن و حدیث دانشگاه امام صادق(ع) است و امسال معاون آموزشی یک مدرسه در مقطع نهم شده است. او نیز گاهی مداحی می کند و قاری قرآن هم هست. سید محمد حسن پسر سوم من است که دانشجوی معماری در دانشگاه آزاد واحد تهران-مرکز است. همسرم هم فوق لیسانس علوم قرآن و حدیث دارد و به عنوان محقق علوم دینی فعالیت می کند و فعالیت دولتی ندارد.

سید ابوالفضل موسوی بیوکی در پاسخ به این سوال که چرا میان مسئولان و مردم جدایی اتفاق افتاده اظهار داشت: در ابتدای انقلاب مسئولان نظام هیچ اعتقادی به دور شدن از مردم نداشتند اما با شدت گرفتن حجم ترورها و سوء قصدها و شهادت چهره های بزرگ و موثر انقلاب این حفاظت و جدایی فیزیکی لاجرم بود. اما اینکه یک مسئول زندگی خود را فراتر از وضع معمول در جامعه قرار دهد و یا احساس برتری نسبت به مردم داشته باشد امر مذمومی است.

وی با اشاره به اینکه شفافیت در همه شئونات حکومتی لازمه تحقق عدالت است از رسانه ها و مردم خواست برای آگاهی از امور و شبهاتی که دارند مطالبه گری پیشه کنند و مدام از مسئولان توضیح بخواهند.

 فرزندم به وطن بازخواهد گشت

استاندار یزد که تنها فرزندش ساکن آمریکاست در گفتگوی کوتاهی با بشارت یزد با اعلام اینکه فرزندش بدون استفاده از کوچکترین رانت دولتی یا هزینه بیت المال و صرفا بر اساس شایستگی علمی فردی اش برای ادامه تحصیل به آمریکا رفته است.

محمود زمانی قمی در ادامه افزود: پسرم برای کسب دانش و تجربه به آمریکا رفته و حتما پس از پایان تحصیلاتش به وطن بازخواهد گشت. او حتی در کنار تحصیل کار می کرده تا خرج زندگی و تحصیلش را فراهم کند.

استاندار یزد با انتقاد از برخی هجمه ها و طرح مطالب خلاف واقع بر علیه مسئولان القای اینکه فرزند مسئولان باید در حداقل شرایط تحصیلی یا شغلی باشند را هم نادرست دانست و بیان داشت: فرزند مسئولان هم همانند مردم عادی باید به فکر تحصیلات یا حرفه آموزی برای امرار معاش خود باشد و اینکه عده ای توقع دارند چون شخصی مسئول است پس باید همه فرزندانش در وضعیت بغرنجی باشند، تصور دور از ذهن و انصافی است. البته فرزندان مسئولان هم باید بدور از رانت والدین به فکر آینده خود باشند و قطعا هرگونه سوء استفاده از موقعیت شغلی پدر یا مادر برای رشد فرزندان امری مذموم است.

فرزندان امام جمعه یزد چه می کنند؟

بشارت یزد در گفتگو با یک منبع آگاه از وضعیت شغلی فرزندان آیت الله ناصری، امام جمعه یزد جویا شد. وی دارای ۵ فرزند است که فرزند پسر اول دارای شغل آزاد و دو فرزند پسر دیگر نیز در سازمان تامین اجتماعی و اداره جهاد کشاورزی مشغول بکار بوده که گفته می شود هر دوی آنها با آزمون در این دو نهاد دولتی پذیرفته شده اند. تنها دختر امام جمعه یزد هم دارای مدرک کارشناسی ارشد بوده و خانه دار است. پسر چهارم آیت الله ناصری هم دانشجو بوده و فعلا شغلی ندارد.