شکار کنترل شده گونه های جانوری نوعی حفاظت از محیط زیست است

صالح مستوفیان/ صدور مجوز پروانه شکار پرندگان در برخی از قرق های اختصاصی استان یزد با واکنش های اغلب انتقادی در سطح رسانه ها خصوصا فضای مجازی روبرو شده و برخی چنین مجوزهایی را اقدامی لاکچری و متمولانه در جهت ارضای میل به شکار ثروتمندان قلمداد کرده اند و تداوم آن را موجب کاهش گونه های مختلف جانوری در استان دانسته اند. این در حالی است که مدیرکل محیط زیست استان از قانونی بودن این مجوزها خبر داد که برای تنظیم جمعیت جانوری حیات وحش یزد ضروری است و البته تحت نظارت دقیق و ضوابطی تعریف شده انجام می شود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان در گفتگو با بشارت یزد با بیان اینکه قرق اختصاصی موضوعی تنها مختص به ایران و سالهای اخیر نیست، گفت: قرق های اختصاصی دارای قانون و آیین نامه های تعریف شده است که از سال ۱۳۸۷ توسط سازمان محیط زیست بصورت جدی پیگیری شده و استان یزد نیز در این خصوص در کشور پیشروست و از سال ۹۶ بهره برداری از آنها در یزد آغاز شده است.

نیره پورملائی با اشاره به اینکه در استان یزد ۳ قرق اختصاصی مصوب سازمان محیط زیست وجود دارد، اظهار داشت: هرکجا که مردم را در امر حفاظت از محیط زیست مشارکت داده ایم، در این هدف بسیار موفق بوده ایم که نمونه آن ۳ قرق اختصاصی یزد است که توانسته محیط زیست منطقه خود را به خوبی احیاء و حراست کند. البته نوع بهره برداری بخش خصوصی از این قرق ها هم بصورت قانونی و تحت نظارت سازمان محیط زیست استان صورت می گیرد.

شکار جزوی از مدیریت حیات وحش است

وی در پاسخ به انتقادها نسبت به صدور مجوز شکار در قرق ها بیان داشت: متاسفانه از موضوع قرق های اختصاصی و صدور مجوز شکار سوء برداشت شده است در حالی که مجوزهای شکار برای گونه های محدود جانوری در قرق ها و تعداد مشخص صادر می شود و هیچ تاثیر منفی بر حیات آن گونه ها ندارد. بطور کلی بر اساس ارزیابی ها و آماربرداری ها که صورت می گیرد برای برخی از گونه های جانوری که فراوانی آنها بیشتر از حد اعتدال است، مجوز شکار صادر می شود. مطابق قانون به ازای هر ۱۰۰ افزایش گونه جانوری، تنها مجوز شکار ۶ جانور داده می شود. در علم مدیریت حیات وحش، شکار یکی از راه های حفظ تعادل است.

پور ملائی در ادامه افزود: بطور مثال در منطقه "هفتاد تپه" در استان مرکزی شاهد رواج بیماری طاعون هستیم زیرا در این منطقه به دلیل مساعد شدن شرایط زیست محیطی، جمعیت گونه های جانوری ان در سالهای اخیر افزایش چشمگیری داشته که بتبع آن مراتع منطقه ضعیف شده که در نتیجه به دلیل کمبود غذا، گونه های جانوری منطقه ضعیف شده و درگیر بیماری طاعون شده اند. این یک روند طبیعی در چرخه طبیعت است که خود سیستم جمعیت مازاد جانوری را حذف می کند. این در حالی است که در مناطقی که مجوز شکار برای مازاد جمعیت گونه های جانوری داده می شود، جمعیت جانوری در تعادل نسبی قرار دارد.

صدور مجوز شکار برای افراد بومی و تحت نظارت سازمان محیط زیست

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان یزد با اشاره به اینکه مجوز شکار نوعی درآمدزایی برای قرق های اختصاصی است و می تواند حمایت مالی از طرح های حفاظتی در آن مناطق باشد، گفت: باید پذیرفت بخش خصوصی برای انجام هر فعالیتی باید بتواند هزینه های خود را تامین کند و در این راستا مطابق قانون و تحت نظارت دقیق مجوز شکار بصورت محدود صادر می شود.

وی افزود: صدور مجوز شکار در یزد با حضور شکارچیان بومی در سازمان محیط زیست انجام و طبق ضوابطی و بصورت قرعه کشی شکارچیان بومی و غیر بومی انتخاب می شود. این فرآیند تحت نظارت سازمان محیط زیست و شکارچیان استان انجام شده که تاکنون با رضایت آنها نیز همراه بوده است.

مدیرکل سازمان حفاظت محیط زیست استان یزد با تاکید بر اینکه  صدور پروانه شکار برای افراد متخلف و یا دارای پرونده قضایی ممنوع شده است، بیان داشت: در سال ۹۵ پروانه شکار کبک در استان ممنوع شده بود و متعاقب آن در سال ۹۶ به دلیل احتمال شیوع بیماری آنفولانزای فوق حاد طیور پروانه شکار پرنده در استان صادر نشد لذا این وقفه تقریبا دو ساله فرصت احیاء جمعیت پرنده‌ها را فراهم نموده و صدور پروانه شکار برای شکارچیان مجاز می‌تواند به بهره برداری معقولانه از جمعیت پرنده‌های موجود منجر شود.

پورملائی همچنین اظهار داشت: حدود ۲۰ درصد خاک استان یزد ممنوع شکار اعلام شده که شامل ۸ منطقه چهارگانه، ۷ منطقه شکار ممنوع، ۳ قرق اختصاصی مصوب و ۴ قرق اختصاصی پیشنهادی است. پروانه شکار در حال حاضر تنها به افراد بومی و مقیم استان تخصیص یافته و فصل مجاز شکار از اوایل آذر تا آخر دی و تنها در دو روز پایانی هفته است.

وی در ادامه افزود: برای پرندگانی نظیر کبک و تیهو که تقاضای شکارچیان بر روی آن‌ها بیشتر از سایر پرندگان خشکی زی نظیر باقرقره‌ها و یا کبوتر چاهی است، نیز محدودیت تعداد در نظر گرفته شد. تعداد مجاز شکار در هر روز ۴ قطعه پرنده است که  می تواند شامل حداکثر ۳ تیهو و ۱ قطعه کبک باشد.

جاذبه های گردشگری قرق های اختصاصی

مدیرکل سازمان حفاظت محیط زیست استان یزد در خصوص درخواست های قرق اختصاصی در یزد که منتظر دریافت مجوز از این سازمان هستند نیز گفت: تمامی این درخواست ها مطابق مقررات بررسی می شود و تلاش داریم حضور بخش خصوصی استان را در محیط زیست افزایش دهیم. البته بهره برداری از قرق های اختصاصی تنها مختص شکار نیست و بسیاری از این مناطق جاذبه های کم نظیر گردشگری نیز دارند.