سایه گرانی و بی پولی بر سر نمایشگاه کتاب یزد

محمدحسین فلاح تفتی/ یازدهمین نمایشگاه کتاب یزد در حالی در محل دائمی نمایشگاههای این استان ادامه دارد که به نظر می رسد حضور بیشتر مراجعه کنندگان برای بازدید، رفع کنجکاوی و آگاهی از نوع کتابهای موجود می باشد و خرید کتاب، تحت الشعاع گرانی آن و مشکلات اقتصادی است.در چهارمین روز برپایی این نمایشگاه، راس ساعت ۹ صبح یعنی آغاز بازگشایی آن، سری به غرفه های برپا شده در آن زدیم، وقتی وارد سالن شدم آنچه بیشتر به چشم می آمد خلوتی بیش از حد سالنها بود هر چند اندک اندک بر تعداد حاضران و تماشاگران و البته خریداران نه چندان قابل توجه آن هم اضافه می شد.علاوه بر سردی فضای استقبال، سردی هوای سالن هم مزید بر علت شده بود و حاضران را کمی آزار می داد؛ چند دستگاه گرم کننده قوی در سالن بود اما کافی نبود و همین امر موجب می شد تا آنهایی که در غرفه های روباز نشسته بودند، سرما را کاملا احساس کنند.محل دائمی نمایشگاههای استان یزد هر چند به لحاظ فضا و وسعت، مناسب است اما به لحاظ امکانات جانبی و برخوردار بودن از استانداردهای لازم، با یک سالن خوبفاصله دارد و این را می شد در گفتگوهایی که با غرفه داران و مراجعه کنندگان داشتیم به وضوح مشاهده کرد.نمایشگاه، اندک اندک با حضور بیشتر مراجعه کنندگان، فضای بهتری به خود گرفت اما آنهایی که آمده بودند اغلب، دانش آموزانی بودند که غرفه ها را صرفا بازدید می کردند و باز می گشتند و از خرید کتاب، خبری شایسته و بایسته نبود.خیلی از غرفه داران هم بر روی صندلی های خود نشسته و منتظر حضور و خرید مراجعه کنندگان بودند، مراجعه کنندگانی که کتابها را می دیدند و از کنار آن رد می شدند؛ برعکس نمایشگاههای مواد غذایی که بر اثر ازدحام جمعیت، جای سون انداختن نیست در اینجا سالنها خلوت بود و اگر هم در دقایقی تجمعی می شد بخش قابل توجه آن برای خرید کالاهای جانبی نمایشگاه بود و نه کتاب!.با برخی از غرفه داران، مراجعه کنندگان و اصحاب رسانه در محل نمایشگاه کتاب به گفت و گو نشستیم تا بدانیم نظر آنها چیست؟ چرا استقبال از نمایشگاه، کمرنگ است و چرا کسی کتاب به دست از سالن ها خارج نمی شود؟.در آغاز کار در غرفه خانه مطبوعات به سراغ همکاران رسانه ای رفتیم. گله مردم، تخفیف اندک فروش کتابهاست سرپرست خبرگزاری برنا و عضو خانه مطبوعات یزد می گوید: آنچه مردم و مراجعه کنندگان از آن گله دارند، تخفیف ناکافی فروش کتابهاست؛ چون تخفیف ها کمتر از ۳۰ درصد اعلام شده و مردم از آن ناخرسند هستند.سجاد جدیدی افزود: استقبال از نمایشگاه در دو روز نخست بازگشایی آن مطلوب نبود اما رفته رفته بهتر شد؛ صبحها دانش آموزان و عصرها هم دانشجویان و سایر مردم در این محل حاضر می شوند.وی استقبال از نمایشگاه را خوب توصیف کرد اما خرید کتاب را مناسب ندانست و گفت: بیشترین کتابهای به فروش رفته در این چند روز کتابهای دانشگاهی و کتب کودکان و نوجوانان بوده است. باید منتظر روزهای آخر بودخبرنگار خبرگزاری شبستان هم با تایید کمرنگ بودن استقبال از نمایشگاه و بویژه خرید کتاب گفت: باید تا روزهای آخر صبر کرد زیرا مردم ما خرید و حضور را به واپسین روزهای نمایشگاه واگذار می کنند. سیدضیا میررحیمی افزود: فضای نمایشگاه، مطلوب است و جای پارک خودرو هم دارد اما باید به وضعیت سرمایشی و گرمایشی سالن و وضعیت بهداشتی آن بیشتر توجه شود. وضعیت موجود، زیبنده یزد جهانی نیستیکی از مسوولان اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان هم که خواست نامش ذکر نشود اظهار داشت: نقطه قوت این نمایشگاه این است که مردم یزد که مکان مناسبی برای اوقات فراغت خود ندارند، ساعاتی را در این نمایشگاه سپری می کنند!.وی با اشاره به اینکه نقطه ضعف نمایشگاه هم نبود مکان استاندارد برای عرضه کتاب است یادآور شد: وضعیت موجود، زیبنده یزد جهانی نیست و مردم را آزرده خاطر می کند. وی گرانی کتابها را عامل اصلی استقبال نکردن مردم از خرید آنها اعلام کرد و گفت: بخش اعظم مردم از توانایی مالی لازم برای خرید کتاب برخوردار نیستند. مشکلات اقتصادی و گرانی، عامل اصلی نخریدن کتابیکی از غرفه داران کتاب هم که از تهران آمده بود مشکلات اقتصادی و گرانی را عامل اصلی استقبال نکردن مردم از خرید کتاب دانست.“علی شهرادی” فضای موجود نمایشگاه را خوب دانست و تصریح کرد: احتمالا استقبال مردم به روزهای آخر موکول شود. تخفیف خرید کتاب کاهش یافته استیک غرفه دار دیگر هم معتقد است کاهش تخفیف خرید کتاب از ۴۰ درصد در سال گذشته به ۳۰ درصد کنونی، علت مراجعه کمتر مردم برای خرید کتاب است.علی رضا فطانت که کتابهای آموزشی کودکان عرضه می کرد، افزود: میزان خریدها مطلوب نیست، فضای سالن سرد است و از نور کافی هم برخوردار نمی باشد. یزد در ردیف استانهای پیشتاز در بخش کتاب استغرفه دار دیگری هم که از استان تهران در این نمایشگاه حاضر شده بود و کتابهای انگلیسی عرضه می کرد، گفت: مردم یزد، رابطه خوبی با کتاب دارند و این استان در ردیف پیشتازان انس با کتاب در کشور است.مهدی دانش تصریح کرد: فروش ما متوسط است، نه خوب است نه نامطلوب و البته با توجه به شرایط اقتصادی جامعه، بیش از این هم نباید انتظار داشت.وی نبود حامی مالی قابل توجه در این بخش را از علل استقبال کمرنگ مردم از کتاب دانست. استقبال از نمایشگاه کتاب، خوب استمسوول برگزاری نمایشگاههای استان یزد هم استقبال از نمایشگاه کتاب استان یزد را خوب توصیف کرد و گفت: به دلیل آنکه پیشتر، نمایشگاه کتاب در خارج از این محل برپا می شد و کتابها هم بیشتر علمی و درسی بود، استقبال قابل توجهی نمی شد اما اکنون اوضاع متفاوت شده است. بوستانی اضافه کرد: با توجه به نظرسنجی های انجام شده که وزارت ارشاد انجام داد نمایشگاه کتاب یزد از رتبه خوبی در کشور برخوردار است و از سوی وزیر وقت ارشاد تقدیر نامه دریافت کرده است.وی نمایشگاه کتاب را در جنبه های مختلف، متفاوت از نمایشگاههای دیگر دانست و افزود: در این بخش، مشکل سرمایه در گردش نداریم و می دانیم چه می خواهیم. رشد ناشران در نمایشگاه امسالمسول نمایشگاهای استان یزد به وضعیت نمایشگاه امسال کتاب و مقایسه آن با سالهای قبل اشاره کرد و تصریح نمود: از لحاظ حضور ناشران با رشد ۴۰ درصدی روبرو بودیم و از ۵۵۵ ناشر به ۷۵۰ ناشر افزایش یافته است.وی تعداد غرفه داران امسال را هم ۳۲۵ غرفه اعلام کرد که افزایش قابل توجهی داشته است. بوستانی از وجود ۸۴ هزارو ۳۰۰ عنوان کتاب در این نمایشگاه خبر داد که شامل کتب عمومی، مذهبی، دانشگاهی، کودکان، زبان انگلیسی، کشاورزی، هنر، حقوق و … است.وی به عدم عرضه کتابهای کمک درسی در این نمایشگاه هم اشاره کرد و با بیان اینکه ما هم با شرایط موجود راضی نیستیم اضافه کرد: کتاب به دلیل گرانی آن از سبد کالای خانواده ها خارج شده و این نگران کننده است.