خالی شدن مدارس در یزد؛ افزایش نگرانی والدین دانش آموزان؛
بستن فضای اطلاع رسانی، شهروندان را نسبت به مسئولان و رسانه‌های داخلی بی‌اعتماد کرده است
وقتی مسمومیت های سریالی دانش‌آموزان به یزد رسید راهکار مسئولان همان نسخه مشابه دیگر مناطق کشور بود. سکوت و ممانعت از اطلاع رسانی و در نهایت حتی تکذیب این در خالی بود که هم مردم در جامعه رفت وآمد داشتند و هم فضای مجازی خلأ اطلاع رسانی را پر می کرد. در نهایت تنها چیزی که ماند کم شدن اعتماد مردم به رسانه های داخلی؛ باور کردن دروغ و راست های فضای مجازی و رسانه های بی مسئولیت اغلب خارجی و گاه داخلی و نیز خالی شدن مدارس از دانش‌آموزان است.
گزارش های میدانی حاکی است با گسترش خبرها از مسمومیت ها در مدارس سراسر کشور هر روزه تعداد بیشتری از دانش آموزان از رفتن به مدرسه منصرف می شوند. از روزی که مدرسه سیدالشهدای یزد نیز با مسمومیت دانش آموزان رو به رو شد خانواده های زیادی تصمیم گرفتند که فرزندان خود را به مدرسه نفرستند.
بررسی های خبرنگار بشارت یزد، از مدارس یزد نشان می دهد که نیمکتهای زیادی در مدارس از دانش آموزان خالی شده است. این درحالی است که آموزش‌وپرورش جز توصیه به جلوگیری از ورود و خروج افراد نا آشنا به مدارس و همچنین تاکید بر حضوری بودن کلاس ها و غیرموجه بودن غیبت دانش آموزان هیچ اقدام پیشگیرانه و دلگرم کننده ای برای خانواده ها و دانش آموزان انجام نداده است.
به عنوان نمونه آنطور که مسئولان برخی مدارس در گفتگو با خبرنگار یزدانه اعلام می کنند در روز سه شنبه از یک دبیرستان ۱۲۰ نفری ۷۰ دانش آموز حاضر و از یک دبستان دخترانه 700 نفره، حدود ۳۰۰ دانش آموز در کلاس های درس حاضر شدند. در همین حال گفته شده فقط ۷ نفر در دبیرستان دخترانه سیدالشهدا حاضر بودند و این مدرسه را به حالت نیمه تعطیل درآوردند.
روند کاهش حضور دانش آموزان در تمامی مدارس استان قابل مشاهده است. این درحالی است که هیچ موضع گیری رسمی از اداره آموزش و پرورش منتشر نشده اما مراقبت هایی در سطح مدارس از جمله بستن درب و پنجره ها و محدودیت ورود و خروج برای افراد متفرقه انجام گرفته است.
سلامت جان و آرامش دانش آموزان در اولویت است
خانم «ف» که به دلیل محدودیت هایی که متولیان امر برای صحبت در این باره ایجاد کرده اند خواستاد عدم ذکر نام خود شد، معلم یک دبستان دخترانه در یزد است و در این باره به خبرنگار یزدانه گفت: تعداد نیمکت های خالی در مدرسه هر روز بیشتر می شود و والدین دانش آموزانی که به مدرسه می آیند نیز نگران اند و دائما با مدرسه تماس می گیرند اما نکته اساسی تاکید آموزش و پرورش به پرپایی کلاس های درس و غیر موجه کردن غیبت دانش آموزان است که البته والدین اعلام کردند اهمیتی به این موضوع نداده و اجازه نمی دهند فرزندانشان به مدرسه بیایند زیرا جان و سلامتشان در اولویت قرار دارد.
وی افزود: چنین شرایطی برای معلمان نیز دشوار است زیرا نمی دانند بین دو راهی درس دادن و یا درس ندادن کدام را انتخاب کنند و درخواستی که مادران از معلمان دارند همزمانی آموزش مجازی و حضوری است که برای معلمان مقدور نیست. این خود باعث آسیب روانی به دانش آموزان می شود، کسانی که به مدرسه نمی آیند نگران آموزش خود هستند و کسانی که در مدرسه حضور دارند نیز نگرانند که اتفاقی رخ دهد.
اما نکته قابل توجه، تکذیب این حوادث و عادی جلوه دادن شرایط به وسیله مسئولان است، در حالی که باید متوجه باشند، اگر خبرها را کتمان کنند دلیل بر بیخبر ماندن مردم نیست زیرا فضای مجازی به قدری گسترده و اثر گذار شده است که خبرها منتشر شده و مردم از مجاری دیگر اخبار را دنبال می کنند.
اعتماد مردم به مسئولان و رسانه های رسمی از بین می رود
یک کارشناس علوم ارتباطات در خصوص اهمیت وجود منابع خبری رسمی و موثق به طور کلی و در چنین شرایطی در کشور به طور خاص اظهار داشت: کتمان کردن موضوعاتی که در افکار عمومی مورد توجه قرار می گیرند و شواهدی از آن را مردم در جامعه می بینند به وسیله مسئولین و همچنین فشار آوردن به رسانه های رسمی جهت عدم انتشار اخبار باعث می شود اعتماد مردم به رسانه های رسمی و نیز مسئولین از بین برود. مسئولین و رسانه های رسمی در این موارد، بین مردم به دروغگویی شناخته شوند و شهروندان فضای مجازی را منبع خبری خود قرار دهند. این خود باعث سلب اعتماد مردم از مسئولین و رسانه ها و اعتماد آنان به فضای مجازی خواهد شد به طوریکه دروغ های آنان را باور کرده و به نوعی نسبت به دروغگویی رسانه های رسمی و مسئولین یقین پیدا می کنند که می تواند بسیار آسیب زا باشد.
محمدعلی دهقانی افزود: اشکال اصلی بی‌اعتمادی به رسانه های داخلی به مسئولان مربوط است زیرا مسئولان هیچ‌وقت رسانه‌ها را محرم خود ندانسته و آنها را به عنوان امین و منابعی که می توانند بخشی از راه حل باشند نگاه نمی کنند.
وی همچنین با اشاره به حوادث تلخ اخیر از جمله مسمومیت های دانش آموزان در سراسر کشور که بسیاری از مسئولین و رسانه های داخلی به دلیل نوع اطلاع رسانی؛ مورد انتقاد قرار گرفتند، گفت: متاسفانه اعتماد مردم به رسانه‌های داخلی کاهش یافته و برخی ترجیح می‌دهند اطلاعات و اخبار داخلی را از رسانه‌های غیررسمی و خارجی دریافت کنند این خود در ادامه مشکلاتی ایجاد می کند که برای رفع آن چالش های زیادی ایجاد می شود و در برخی موارد دیده می شود که امکان رفع این بی اعتمادی وجود ندارد.
وی با اشاره به اینکه مسئولان با این توجیه که دشمن در پی برهم زدن آرامش جامعه و تعطیلی مدارس است نسبت به انتشار اخبار این ماجرا به رسانه ها هشدار به جا داده اند افزود: البته رعایت جوانب امر در این زمینه الزامی است اما وقتی رسانه ها برخلاف واقعیت های جامعه مطلب می نویسد و از قول مسئولین؛ فقط واقعیت را تکذیب می کنند دیگر جامعه این رسانه ها را مرجع نمی داند و نه تنها دعوت به آرامش آنها را هم باور نمی کند بلکه یک کلاغ چهل کلاغ رسانه های بیگانه و دشمن را تنها به دلیل اینکه بخشی از واقعیت بیان کرده اند؛ مورد توجه قرار می دهند و همین یعنی نتیجه معکوس و تشدید برهم زدن آرامش در جامعه.
یک جامعه‌شناس نیز در این زمینه معتقد است: ذات چنین رویدادهایی به گونه ای است که اغلب شایعه هایی حوالی آن شکل می گیرد و درچنین فضایی است که نقش رسانه های قابل اعتماد اهمیت دارد، اما جایی که رسانه های قابل اعتماد وجود نداشته باشند این شایعه ها هستند که بین افکار عمومی و مردم دست به دست می شوند و در ذات شایعه است که مردم علاقه بیشتری به آن دارند.
نجمه رضایی درباره وضعیت جامعه و مردم در چنین شرایطی نسبت به حاکمیت می گوید: عدم وجود رسانه های قابل اعتماد باعث می شود تقابلی بین رسانه های رسمی و غیر رسمی از لحاظ محتوا شکل گیرد و مردم به سمتی گرایش پیدا می کنند که به نظراتشان نزدیک تر است؛ و این از جمله نکات‌مهمی است که مسئولین باید با دقت به آن توجه کنند.
یک استاد علوم سیاسی اما معتقد است: نکته قابل ذکر در این ماجرا این است که در اوایل وقوع مسمومیت ها که در مدارس قم رخ داد و پس از آن در شهرهای دیگر نیز دیده شد، نظر وابستگان به دولت عدم پرداختن به این موضوع و فشار به رسانه ها جهت منع انتشار خبر در این خصوص بود که در روزنامه کیهان از وابستگان به حکومت نیز اشاراتی به آن شد اما پس از اظهارات رهبر انقلاب و «جنایت بزرگ» خواندن آن موضع بسیاری از آن ها تغییر کرده و به دنبال آن گزارشاتی در این خصوص نیز منتشر کردند اما برای این دست اقدامات دیر به نظر می رسید زیرا اکنون نیز مرجعیت خبر در این باره به رسانه های خارج از کشور منتقل شده است.
علیرضا نعمت می گوید این انتقال مرجعیت خبر در این شرایط کار را بغرنج تر کرده و این بی اعتمادی باعث شده فشار روانی به مردم به ویژه دانش آموزان بیشتر شود به نحوی که نوجوانان این مرز و بوم بی دلیل ترس از کشته شدن را تجربه کنند. ترسی بی دلیل که دقیقا خواسته و هدف دشمن از چنین جنایتی است. چرا که به نظر می رسد دشمن به اهداف خود در آشوب ها نرسیده و حالا به دنبال فروپاشی روانی سرمایه های جامعه و مردم است.
