بدون آگاهی از اعتبار فروشندگان اینترنتی کالا و خدمات خرید نکنید

اخیرا دادستان یزد در نشست با اهالی رسانه و مطبوعات یکی از چالش های جدید اجتماعی استان را کلاه برداری اینترنتی اعلام کرد و در خصوص آسیب هایی که فضای مجازی برای کودکان و بانوان در پی خواهد داشت نیز اعلام نگرانی کرد؛ با توجه به اهمیت آگاهی بخشی رسانه جهت پیشگیری از گرفتار شدن جامعه در دام کلاهبرداران و سودجویان در فضای مجازی، بشارت یزد با رئیس پلیس فتای استان یزد و کارشناسان این حوزه گفت وگویی انجام داده که در ادامه می خوانیم:

«سرهنگ مرتضی ابوطالبی» رئیس پلیس فتا استان یزد اظهار داشت: کلاه برداران و سودجویان اخیرا از طرق مختلفی جهت رسیدن به مقاصد شوم خود و سواستفاده مالی از افراد اقدام می­کنند؛ یکی از ترفند های کلاهبرداری که در ماه های اخیر عمدتا از آن طریق افراد سالمند و کم آگاه تر جامعه را فریب داده اند، ارسال پیامکی تحت عنوان صدور ابلاغیه” سامانه قضایی ثنا” برای افراد است.

تداوم کلاهبرداری در قالب پیامک جعلی سامانه ثنا

رئیس پلیس فتای استان یزد افزود: سودجویان در این پیامک از دو طریق قربانی خود را درگیر کرده و در دام می­اندازند به این گونه که ابتدا از فرد خواسته می­شود با کلیک بر روی لینک ذکر شده در این پیامک ها، متن ابلاغیه قضایی خود را مشاهده کند. در گام اول و بلافاصله پس از کلیک روی این لینک “بدافزارها” در تلفن همراه قربانی فعال می­شود و سپس از شخص در خواست می­شود جهت مشاهده متن ابلاغیه مبلغ ناچیزی را از طریق درگاه بانکی پرداخت کند؛ سپس از این طریق اطلاعات کارت بانکی فرد در اختیار سودجویان قرار می گیرد و از این طریق مبالغی از حساب بانکی فرد برداشت می­شود.

ابوطالبی در ادامه به دومین گرفتاری که برای افراد ایجاد می­شود اشاره کرد و گفت: پس از آن بدافزاری که در تلفن همراه افراد زیان دیده فعال شده است، شروع به ارسال همان پیامک به مخاطبین تلفن همراه قربانیان می­کند و در فاصله کوتاهی به شکل هرمی و شبکه ای افراد بسیاری مورد سواستفاده قرار می­گیرند؛ در صورتی که کلاهبردار مستقیما درگیر نشده و در عمل ردپای خود را نیز کم رنگ تر کرده است و شناسایی وی زمان بیشتری را صرف می­کند.

رئیس پلیس فتا استان یزد با تاکید بر اینکه در خصوص ترفند کلاهبرداری از طریق ارسال پیامک “سامانه ثنا” در رسانه های عمومی و شبکه های ارتباط جمعی اطلاع رسانی بسیاری انجام شده است، گفت: علیرغم این اطلاع رسانی ها برخی از اقشار جامعه به دلایلی متعددی مانند عدم دسترسی به شبکه های مجازی و وسایل ارتباط جمعی در خصوص پیشگیری از گرفتار شدن در دام سودجویان مطلع و آگاه نشده اند و راه کار آگاهی بخشی به این افراد این است که موارد کلاهبرداری مشابه این روش، به شکل سینه به سینه و در دورهمی های خانوادگی و جمع های کوچک تر از طریق افراد مطلع به اطلاع افرادی که در این خصوص مطلع نیستند برسد و از یزدی ها درخواست داریم در خصوص این روش اطلاعات و راهکار های پیشگیری را در اختیار افراد مسن تر و کسانی که دسترسی کمتری به وسایل ارتباط جمعی دارند برسانند. ممکن است بسته به موضوعات روز محتوی پیامک‌تغییر و از تکنیک های استرس و اضطراب نیز استفاده شود مانند نظام هماهنگ پرداخت یارانه و چنانچه ورود به لینک صورت نگیرد یارانه شما قطع خواهد شد. حال ممکن است سوال پیش آید چطور متوجه شویم پیامک از سازمان هدفمندی یارانه است یا خیر؟ دو راه وجود دارد یا از طریق شماره شخصی که ارسال کننده پیامک می­باشد متوجه خواهیم شد، پیامک ترفند کلاهبرداری است؛ و یا اینکه از آن جا که پیامک های کلاهبرداری عموما حاوی لینک هستند متوجه موضوع خواهیم شد.

یزدی ها در خصوص خرید از طریق اینستاگرام هوشیار باشند

ابوطالبی شیوه دیگری که از آن طریق افراد سودجو سعی در فریب افراد و کلاهبرداری از آنها را دارند و تا حدودی هم موفق بوده اند را کلاهبرداری از طریق فروش کالا در شبکه های مختلف مجازی عنوان کرد و گفت: در راس شبکه های مجازی، پیج و صفحات مختلف اینستاگرام است که افراد در سال های اخیر رو به خرید کالاهای مختلف از طریق این شبکه مجازی آورده اند؛ موارد بسیاری بوده که افراد جهت خرید پوشاک یا کالاهای دیگر از طریق این شبکه مجازی پول را به حساب افراد سودجو واریز کرده اند و با گذشت مدتی از سفارششان متوجه شده اند که از ارسال کالا خبری نیست و به نحوی در دام شیادی و سودجویی افراد فرصت طلب گرفتار شده اند. البته در این شبکه مجازی افراد بسیاری هم از راه صحیح کسب درآمد می­کنند و کالاهای خود را به فروش می­گذارند. شخصی که قصد خرید از این پلتفرم مجازی را دارد باید نهایت دقت خود را بکار گیرد تا از صفحات معتبر خرید کند.

وی افزود: به غیر از عدم تحویل سفارش به مشتریان در برخی موارد در خرید از شبکه مجازی اینستاگرام، مورد دیگری که افراد باید در نظر داشته باشند، ارائه اجناس و کالاهای بی کیفیت در این شبکه مجازی و گرفتار شدن در دام تبلیغات پر زرق و برق است؛ در موارد بسیاری مشاهده شده که کالاهایی که از طریق اینستاگرام تحویل خریداران شده، اساسا کیفیت لازم و ویژگی هایی که صفحه فروشنده ادعا کرده است را دارا نیست و افراد باید نهایت هوشیاری و هوشمندی خود را در این خصوص نیز به کار گرفته و تا جای ممکن از صفحات معتبر خرید کرده یا از پلتفرم هایی که تضمین بیشتری جهت ارائه خدماتشان وجود دارد، استفاده کنند.

ادعای برنده شدن افراد در قرعه کشی صدا وسیما!

رئیس پلیس فتای استان یزد در ادامه به دیگر شیوه کلاهبرداری از طریق شبکه اجتماعی واتس آپ اشاره کرد و گفت: در این شیوه با افراد تماس می­گیرند و به آنها می­گویند شما در یک قرعه کشی یا مسابقه برنده شده اید؛ اصولا سودجویان در این مورد از نشان و آرم صدا و سیما و سازمان های دولتی و معتبر میان مردم استفاده می­کنند؛ لذا مال باخته نیز به این موارد شک نمی کند و راحت تر به فرد سودجو اعتماد می­کند.

کدهای ارسالی در واتس آپ، طعمه کلاهبرداران

ابوطالبی افزود: درکلاهبرداری های واتس آپی با ادعای برنده شدن افراد در مسابقات مختلف، با فرد مورد هدف تماس صوتی می­گیرند و ادعا می­کنند که افراد در مسابقه یا قرعه کشی صدا و سیما در یکی از شبکه ها برنده شده اند. در این مورد سودجویان به طریقی فرد هدف را فریب می­دهند که هیچ جای شک و شبهه ای باقی نمی­ماند؛ به این گونه که فرد به مجری برنامه نیز متصل می­شود و به خیال خود در پخش زنده تلویزیونی برنده شدن او اعلام می­شود. سپس سودجویان شروع به ارسال کدهایی به فرد می­کنند و فرد را متقاعد می­کنند کدها را برایشان بخواند تا امکان دریافت جایزه نقدی برایش فراهم شود و فرد نیز غافل از آنکه در دام افراد سودجو گرفتار شده، اطلاعات حساب خود را در اختیار آنها می­گذارد و به این ترتیب از افراد کلاهبرداری می­شود؛ این شیوه کلاهبرداری واتس آپی اخیرا بسیار رواج یافته است.

شهروندان بیعانه برای کالایی که ندیده اند نپردازند

رئیس پلیس فتا در ادامه به شیوه دیگر کلاهبرداری از طریق برنامه دیوار اشاره کرد و اظهار داشت: افراد در این شیوه کلاهبرداری، اصولا املاک با ارزش از نظر قیمت اجاره در بهترین مناطق شهرهای گوناگون را مورد بررسی قرار می­دهند و آگهی هایی دال بر ادعای مالکیت یکی از املاک با ارزش در مناطق با اجاره های زیاد را در این برنامه با نرخ اجاره ای بسیار کمتر از نرخ و ارزش واقعی منتشر می کنند. آگهی های که این افراد انتشار می­دهند اغلب به قدری وسوسه کننده است که مالباخته ترجیح می دهد در کمترین زمان ملک را با پرداخت بیعانه جهت رهن و اجاره کوتاه مدت یا بلند مدت به نحوی به تصاحب خود در آورد؛ لذا از طریق انتقال وجه اقدام به پرداخت بیعانه می­کند و فرد سودجو نیز پس از دریافت مبلغ از افراد مختلف تلفن همراه خود را خاموش یا از دسترس خارج می­کند و مالباخته تازه متوجه می شود که مورد سودجویی افراد کلاهبردار قرار گرفته است. این موضوع اخیرا در قالب اجاره ویلا یا باغ در مناطق ییلاقی و خوش آب و هوای استان، جهت برگزاری مراسم تولد و … بیشتر ترویج یافته است؛ نکته ای که افراد باید در این خصوص مدنظر قرار دهند این است که تا حضورا و از طریق طی مراحل قانونی از ادعای مالکیت مالکان منزل یا ویلای اجاره ای اطمینان حاصل نکرده اند، هیچ گونه وجهی را بدون انعقاد قرار داد و طی مراحل قانونی به مالک جهت اجاره ملک پرداخت نکنند.

پیشگیری، کاربردی ترین ابزار پلیس فتای یزد

ابوطالبی با بیان اینکه پلیس فتا در مواجه با اغلب شیادی های در فضای مجازی صرفا توان پیشگیری و اطلاع رسانی قبلی را دارد، گفت: ترجیح بر آن است که با آگاهی بخشی به افراد و اقشار مختلف موارد تخلفات و کلاهبرداری های مجازی پیشگیری شود؛ اطلاع رسانی جهت پیشگیری از گرفتار شدن افراد در دام شیادان به شیوه ای فراگیر و در اغلب رسانه های جمعی مانند صداو سیما، شبکه های مختلف مجازی و… انجام می شود ولی متاسفانه برخی از افراد توجه چندانی به تذکرات و اطلاعیه ها ندارند و باز هم با وجود اطلاع رسانی وسیع مورد سودجویی کلاهبرداران قرار می­گیرند. جراید و روزنامه ها باید اطلاع رسانی بهتری در این خصوص را انجام دهند.

تخلفات مجازی را به پلیس فتا گزارش دهید

رئیس پلیس فتا از همشهریان یزدی خواست، گزارشات خود در خصوص سواستفاده مالی افراد در فضای مجازی و موارد دیگر را از طریق حضوری با مراجعه به ساختمان پلیس فتا واقع در کوچه هنگ ژاندارمری به اطلاع این مرکز برسانند و گفت: این مرکز به صورت ۲۴ ساعته و در تمامی ایام هفته آماده ثبت و دریافت گزارشات و پیگیری لازم است با این وجود اگر افراد امکان مراجعه حضوری به مرکز پلیس فتا را ندارند، می-توانند از طریق شماره گیری تلفن های ۰۹۶۳۸۰ و ۰۳۵۲۱۸۲۵۰۵۰فورا موضوع را با کارشناسان پلیس فتا در میان بگذارند و یا از طریق مراجعه به نشانی اینترنتی پلیس فتا و سایت این مرکز گزارش خود را جهت پیگیری ثبت کنند. افراد باید جهت اطلاع رسانی به این طریق با مراجعه به نشانیhttps://cyberpolice.ir    و سپس ورود به درگاه مرکز فوریت های سایبری، گزارشات را جهت پیگیری کارشناسان مربوطه ثبت کنند.

اعمال قانون و جرایم در حیطه اختیار پلیس فتا نیست

ابوطالبی در پاسخ به پرسش خبرنگار بشارت یزد در خصوص چگونگی اعمال قوانین بازدارنده جهت پیشگیری از جرایم اینترنتی و همچنین امکان یا عدم امکان اعمال محرومیت از استفاده افراد متخلف از خدمات عمومی و سیم کارت های دائمی و اعتباری و شبکه های مجازی نیز گفت: برخورد با متخلفین و صدور احکام و جرایم بازدارنده مواردی است که صرفا توسط مراجع قضائی پیگیری و اعمال می­شود و پلیس فتا در این خصوص مسئولیت و امکاناتی در اختیار ندارد.

رئیس پلیس فتای استان یزد تصریح کرد: البته در مواردی که گزارشی مبنی بر انجام جرم از طریق شبکه های مجازی توسط افراد دریافت شود، چنانچه دادستان دستور دهد و با هماهنگی مراجع قضایی امکان مسدود کردن سیم کارت افراد متخلف نیز برای پلیس فتا وجود دارد اما این مرکز به طور مستقل قادر به اعمال چنین محدودیت هایی برای فعالیت های افراد نیست و تا مرجع قضایی تشخیص به ضرورت اعمال این محدودیت ها ندهد، طبیعی است که چنین امکانی برای پلیس فتا نیز میسر نمی­شود.

افراد در قبال مطالبشان در فضای مجازی مسئولند

وی همچنین تاکید کرد: شبکه های مختلف مجازی و به کلی فضای مجازی به صورت ۲۴ ساعته تحت رصد کارشناسان پلیسش فتا قرار دارد و افراد باید بدانند که در قبال محتوایی که در این شبکه ها انتشار می­دهند، مسئول هستند و چنانچه تخلفی انجام شود مورد پیگرد قضائی قرار خواهند گرفت. همچنین در مواردی افرادی که به نحوی ناآگاهانه و به طریقی که آسیب چندانی به عموم جامع وارد نکرده اند، اقدام به انتشار محتوای غیر اخلاقی یا هنجار شکنانه کرده اند و در این موارد پلیس فتا ابتدا سعی می­کند از طریق تعامل و تذکر و دعوت افراد به این مرکز و ابلاغ تذکر شفاهی در خصوص فعالیت های مجازی افراد آنها را از عواقب تخلفشان آگاه کند و موجب صرف نظر کردن افراد از رویه های متخلفانه شود، اما بدیهی است افرادی با این وجود به رویه تخلفات خود ادامه خواهند داد و پیگیری قضائی لازم در این موارد انجام خواهد شد.

مرکز حامی، پشتیبان بزه دیدگان در فضای وب

در ادامه این گفت­وگو خبرنگار بشارت یزد با بیان اینکه فارغ از کلاهبرداری های اینترنتی، مورد دیگری که در خصوص فعالیت در فضای مجازی وجود دارد در خصوص انتشار تصاویر و مستندات زندگی خصوصی شهروندان در فضای مجازی توسط برخی افراد است گفت: به طور مشخص در مواردی اتفاق افتاده که افرادی به هردلیل اطلاعات و تصاویر شخصی شان در اختیار افرادی سودجو قرار گرفته و بعد سودجویان فرد را تهدید به انتشار تصاویر خصوصی قربانی در صورتی که به خواسته آنها امتناع نکنند، کرده اند. در این موارد مشکلی که وجود دارد این است که قربانی هم به واسطه ی این که ممکن است با پیگیری قانونی موضوع خود نیز به شکلی مجرم یا متخلف شناخته شود، از طرح شکایت صرف نظر کرده یا نسبت به آن دچار تردید می­شود که این موضوع باعث سواستفاده های دردناکی از قربانیان در موارد مختلف به این طریق می­شود؛ سوال این است که چه ساز و کاری جهت اطمینان بخشی به امکان پیگیری شکایت قربانیان در موارد این چنینی وجود دارد؟

رئیس پلیس فتا نیز در پاسخ با اعلام این خبر که مرکزی جهت پیگیری این اتفاقات و حمایت از افراد بزه دیده و قربانیان در یزد و برای اولین بار در کشور راه اندازی شده است، گفت: مرکز حامی که اخیرا در یزد راه اندازی شده است در خصوص چگونگی اقدام افراد قربانی و بزه دیده در مواجه با افراد سودجو و کسانی که با تهدید قصد رسیدن به مقاصد پلید و غیر انسانی خود را دارند، مشاوره می­دهد و همشهریان یزدی می­توانند در صورت مواجه با این مشکل به مرکز حامی مراجعه کنند. شماره تماس این مرکز ۳۷۲۱۷۷۴۴ است و افراد می­توانند با برقراری تماس از جزئیات بیشتر در خصوص این مرکز مطلع شوند.

نسبت به سرمایه گذاری در رمز ارزها هوشیار باشید

رئیس پلیس فتا در ادامه با بیان اینکه شیوه های مختلف دیگری نیز جهت کلاهبرداری در فضای مجازی توسط افراد سودجو به کار گرفته می­شود گفت: کلاهبرداری هایی از طریق متقاعد کردن افراد به سرمایه گذاری در رمز ارزها و کسب درآمد از این طریق نیز انجام می­شود و افرادی مورد سواستفاده مادی با این روش قرار می­گیرند و شهروندان باید بدانند، رمز ارزها و فعالیت های مربوط به آن غیرقانونی محسوب می­شود و نباید با افراد سودجو در این خصوص همکاری کنند.

استخراج غیرقانونی رمز ارز تحت رصد پلیس فتاست

ابوطالبی در بخش دیگری از این گفت­وگو به افراد سودجو و کسانی که در حوزه استخراج رمز ارز از طریق ماینر ها فعالیت دارند نیز هشدار داد: فعالیت های مربوط به رمز ارز ها و استخراج آنها از طریق ماینر ها به شکل غیر قانونی، تحت رصد پلیس فتای استان است و افرادی که غیرقانونی رمز ارز استخراج می­کنند مورد پیگرد قضائی قرار می­گیرند و طبق قانون متخلفان برخورد خواهد شد.

سامانه “سرت” آماده رسیدگی به شکایت های مربوط به فضای مجازی

Certرئیس پلیس فتای استان یزد در پایان با اشاره به راه اندازی سامانه “سرت” جهت رسیدگی به شکایت های شهروندان در خصوص تخلفات رخ داده در فضای مجازی گفت: سامانه “Cert” مربوط به مرکز فوریت های سایبری پلیس فتا که به تازگی راه اندازی شده است نیز از طریق شماره ۰۹۶۳۸۰ به صورت شبانه روزی پاسخگوی تماس شهروندان یزدی می باشد و همچنین شماره مجازی  ۰۹۰۵۴۳۸۵۸۸۰ جهت اطلاع رسانی شهروندان در شبکه های اجتماعی در خصوص تخلفات اینترنتی در نظر گرفته شده است که شهروندان می­توانند به صورت مجازی موارد مربوط به تخلفات در فضای مجازی را از طریق این شماره تلفن در شبکه های مختلف اجتماعی اطلاع رسانی و پیگیری کنند.