اکرم فداکار با تاکید بر لزوم انتصاب مدیران جوان و معتقد به اقتصاد دانش بنیان:
انتقاد معاون استاندار از نگاه سنتی برخی مدیران استان
مهمترین دستاورد استان در توسعه اقتصاد دانش بنیان گفتمان سازی و تبدیل آن به استراتژی اولویت‌دار استان است. هرچند که از برخی از مدیران به دلیل عدم همراهی رضایت نداریم. یکی از مهمترین گام‌های موثری که می‌توان در حوزه اقتصاد دانش بنیان برداشت انتصاب مدیران معتقد به توسعه اقتصاد دانش بنیان و به دور از نگاه‌های سنتی است اما اینطور نیست که هر مدیری که بتواند با کامپیوتر کار کند عملکرد بهتری داشته است.
نشست خبری اکرم فداکار معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی استاندار یزد صبح سه شنبه ۲۳ اردیبهشت ماه برگزار و گزارشی از آخرین رتبه و جایگاه کشوری استان یزد در شاخصه‌های مختلف اقتصاد دانش بنیان نظیر اخذ مجوز آموزش نیروهای انسانی، تعداد کارگاه های تحقیق و توسعه، تعداد محققین و محصولات توسعه دیجیتال ارائه شد.
اقتصاد دانش بنیان استراتژی اولویت دار استان یزد است
اکرم فداکار معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی استاندار یزد عملکرد استان یزد در گفتمان‌سازی اقتصاد دانش بنیان را بسیار خوب و قابل قبول توصیف کرد و گفت: استفاده از دانش و فناوری در حوزه اقتصاد به نحوی که باعث ارزش افزوده و رقابت و کیفیت بیشتر شود از تعاریف کلی اقتصاد دانش بنیان است که استان یزد در این مسیر از مزیت هایی مانند نیروی انسانی توانمند، نخبه و تحصیل‌کرده در کنار محدودیت‌هایی مانند کمبود منابع آبی و آسیب‌های زیست محیطی برخوردار است اما مسیر جدیدی را به عنوان استراتژی اولویت دار خود پذیرفته و در چند سال اخیر به شدت برجسته کرده است.
جایگاه برتر استان یزد در شاخصه های گوناگون اقتصاد دانش بنیان
وی با بیان اینکه در حال حاضر حدود ۹۰ شرکت دانش بنیان مجوزدار در استان وجود دارد که از این نظر به نسبت جمعیت رتبه چهارم را در کشور داریم، اظهار داشت: استان یزد در حوزه آموزش و در شاخص توسعه نیروی انسانی رتبه چهارم، در شاخص توسعه ارتباطات و فناوری اطلاعات رتبه خوب سوم، به لحاظ برخورداری از زیرساخت های ارتباطی خوب در محدوده سبز، در شاخص تعداد کارگاه‌های دارای فعالیت تحقیق و توسعه و آرندی جایگاه پنجم و در شاخص تعداد محققین رتبه سوم کشور را نسبت به جمعیت دارد.
اکرم فداکار در خصوص جایگاه استان یزد که در شاخص جدیدی که در فروردین ماه ۹۹ در پایگاه داده دیجیتال اقتصادی ایران توسط ستاد توسعه فناوری اقتصاد دیجیتال معاونت علمی و فناوری رئیس جمهوری منتشر شد، اعلام کرد: در حوزه تعداد محصولاتی که در خصوص اقتصاد دیجیتال توسط یزدی‌ها توسعه پیدا کرده است نسبت به جمعیت پس از استان تهران در جایگاه دوم کشور هستیم و این یک خبر بسیار خوب و یک یافته جدید در حوزه اقتصاد دیجیتال است که بخش قابل توجهی از اقتصاد دانش بنیان را می‌توان به آن منتسب کرد.
وی مهمترین دستاورد استان در توسعه اقتصاد دانش بنیان را گفتمان سازی و تبدیل آن به استراتژی اولویت دار استان عنوان کرد و افزود: تدوین برنامه‌های عملیاتی از مهمترین کارهای مجموعه استانداری است. تعداد پروژه هایی که در این حوزه وجود دارد قابل توجه بوده و خروجی شرکت‌های دانش بنیان، استارتاپ ها، شرکت های مستقر در پارک علم و فناوری و شتاب دهنده‌های استان بسیار زیاد است. اما مهم ترین اتفاقاتی که اخیرا رخ داده توسعه اکوسیستم فناوری و نوآوری است که به عنوان زیربنای رسیدن به شاخصه‌های اقتصاد دانش بنیان در استان تعریف شده است.
ایجاد بستر و فضا برای تعامل همه بازیگران حوزه فناوری
معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی استاندار یزد منظور از اکوسیستم فناوری و نوآوری را ایجاد یک بستر و فضا برای تعامل همه بازیگران حوزه فناوری دانست و گفت: لازم است تا یک مسیر جدید در توسعه استان به وجود بیاید که این امر از چند طریق مانند تقویت عناصر، تقویت پارک علم و فناوری، تقویت صندوق پژوهش و فناوری، نقش آفرینی موثر دانشگاه‌ها در این اکوسیستم، ایجاد شتاب دهنده ها و وجود منطقه ویژه علم و فناوری محقق خواهد شد و تعامل این عناصر برای داشتن یک بستر فعالیت خوب برای شرکت‌ها، محققین و فعالان و صاحبان ایده امری مهم و ضروری است تا در بلند مدت به توسعه اقتصاد دانش‌بنیان منجر شود.
وی افزود: علاوه بر راه اندازی مراکز نوآوری در حوزه صنعت و فعال کردن پروژه های کلانی مانند کارخانه نوآوری، در توسعه فیزیکی فضای شرکت‌های دانش‌بنیان، نهادهایی مانند شرکت شهرک‌های صنعتی، خانه صنعت معدن و تجارت و اتاق بازرگانی استان به مبحث اقتصاد دانش‌بنیان ورود و کمک زیادی کرده‌اند.
یزد الگوی اقتصاد دانش بنیان
فداکار به تشریح برنامه‌های شاخص و مهمی که از قبل در زمینه توسعه اقتصاد دانش بنیان وجود داشته و اکنون هم دنبال می شود پرداخت و خاطرنشان کرد: یکی از این برنامه‌ها احداث کارخانه نوآوری است برای این کار کارخانه درخشان کارخانه نوآوری تبدیل خواهد شد. دومین اقدام ایجاد محله علم و فناوری است که تحت عنوان پهنه علم و فناوری در اطراف کارخانه اقبال ایجاد خواهد شد.
وی افزود: علاوه بر پیوستن پارک علم و فناوری و عناصر فعال آن به شبکه توسعه اقتصادی دیجیتال کشور که از پروژه های شاخص کل استان بود در راستای طرح «یزد الگوی اقتصاد دانش بنیان» به تفکیک دستگاه ها برنامه های متناسب با هر بخش ابلاغ خواهد شد و دستگاه‌هایی مانند آموزش و پرورش، دانشگاه‌ها، صنعت و معدن و استانداری به صورت مجزا لیستی از برنامه ها را تدوین خواهند کرد.
ارزیابی عملکرد مدیران استان در حوزه فناوری و نوآوری
اکرم فداکار با بیان اینکه به عنوان یک نهاد نظارتی عملکرد مدیران استان را در حوزه فناوری و نوآوری شاخص تعریف کرده‌ایم و برای اجرای این شاخصه‌ها ارزیابی انجام خواهیم داد، اذعان کرد: نباید اقتصاد دانش بنیان را معادل آی تی در نظر گرفت و اینطور نیست که هر مدیری که بتواند با کامپیوتر کار کند عملکرد بهتری داشته است. مدیرانی داریم که به سبب سن بالا و مشغله زیاد ممکن است در استفاده از ابزارهای فناورانه متبحر نباشند اما تشخیص این را دارند که دانش و فناوری را در حوزه تخصصی خود اعمال کنند.
وی افزود: برای مثال در مدیریت جهاد کشاورزی تغییر رویه بسیار خوبی به وجود آمده و در حال استفاده از ابزارهای آبیاری هوشمند و تکنولوژی کاهش مصرف آب و افزایش بهره وری هستند. بنابراین همین که مدیران ما این استراتژی اولویت دار را پذیرفته و با آن همگام باشند و در برنامه‌ها و اقدامات خود ردپای این تغییرات دیده شود قابل قبول است.
ضرورت انتصاب مدیران جوان و معتقد به اقتصاد دانش بنیان
فداکار با تاکید بر اینکه داشتن مدیران جوان تر معتقد تر و باورمند تر به حوزه اقتصاد دانش بنیان و فناوری و نوآوری قدم روبه جلویی است، یادآور شد: هرچند که در مجموع از تغییر مسیر به وجود آمده راضی هستیم اما در بعضی از بخش‌ها هم رضایتی نداریم و برخی از مدیران آن طور که باید همراهی نکردند. شاید یکی از مهمترین گام‌های موثری که بتوان در حوزه اقتصاد دانش بنیان برداشت این باشد که در انتصاب مدیران، باورمندی آنها را به حرکت در این مسیر و فاصله گرفتن از مسیرهای سنتی بسنجیم.
وی با بیان اینکه در گذشته با حوزه بازار و تقاضا که استفاده کننده محصولات دانش‌بنیان بودند به سختی ارتباط برقرار می کردیم، اذعان کرد: جوان‌ها خیلی سخت می توانستند این ارتباط را با صنعت برقرار کند اما بعد از گفتمان سازی در چند سال اخیر مرکز نوآوری کاشی و سرامیک، فولاد و نساجی ایجاد شده و پلیمر و پلاستیک هم آرندی‌های خود را ارتقا داده و به مرکز نوآوری تبدیل کرده‌اند. اینها اتفاقات اخیر است که به هیچ عنوان به سختی گذشته نیست. قبلاً پارک علم و فناوری و دانشگاه ارتباطات بیشتر و سهم و نقش اصلی را داشتند اما در حال حاضر با خانه صنعت و معدن و اتاق بازرگانی هم ارتباط بسیار نزدیکی داریم و در عرصه پژوهش نقش آفرین و مطالبه گر هستند.
معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی استاندار یزد با اشاره به اینکه در حوزه‌های معدن، کشاورزی و محیط زیست ورزشی و حتی حوزه های خلاق استارتاپ های موفق تجمیع شده اند و غالباً بر اساس نیازهایی که در این بخش‌ها وجود داشته است توسعه پیدا کرده‌اند، گفت: بخش زیادی از نیازهایی که باعث ایجاد استارتاپ ها در استان یزد شده‌اند در جاهای دیگر نیز وجود داشته و قابلیت الگوبرداری دارد. مانند تاکسی های اینترنتی و دیجی کالا که با الگوبرداری از آمازون و تاکسی یاب های خارجی به وجود آمده است.
اقتصاد دانش بنیان فرایندی است که دامنه آن هر روز گسترش می‌یابد
وی با یادآوری این موضوع که ابتدا و انتهای اقتصاد دانش بنیان به هیچ وجه مشخص نیست تاکید کرد: این یک مسیر، راهبرد و فرایندی است که دامنه آن هر روز گسترش پیدا می‌کند. عملکرد و جایگاه ما در کشور نشان می دهد که خروجی، دستاورد و برنامه داشته‌ایم و این موضوع هرگز شعار نبوده است. رتبه دوم استان در توسعه اقتصاد دیجیتال در کشور رتبه کمی نیست و همین موضوع نشان دهنده عملکرد خوب ماست.
فداکار در خصوص میزان فعالیت شرکت های دانش بنیان در شهرستانهای استان یزد توضیح داد: ظرفیت نیروی انسانی را تقریبا در همه شهرستانهای استان داریم و از نظر نهادسازی هم دانشگاه ها در همه شهرستان‌ها وجود دارند. پارک علم و فناوری یک تعداد مرکز رشد در برخی شهرستان‌ها دایر کرده است. در شهرستان بافق پروژه هایی در زمینه پهپاد و سمپاشی هوشمند، در شهرستان بهاباد در زمینه نانو فناوری و در شهرستان میبد در حوزه پزشکی و ژنتیک اجرا شده و شهرستان خاتم هم در زمینه آبیاری هوشمند پایلوت بوده است.
وی اضافه کرد: اما کلیت امر این است که حوزه دانش‌بنیان وابستگی جغرافیایی ندارد و محدود به یک مکان جغرافیایی نیست. چه بسا شرکت‌هایی در شهر یزد فعالیت می‌کنند که بهره‌ور آن در روستاهای شهرستان دیگری باشد.
اقتصاد دانش بنیان وسیله ای برای به خدمت گرفتن جوانان
اکرم فداکار در پاسخ به این سوال که ظرفیت اشتغالی که توسط شرکت‌های دانش‌بنیان به وجود آمده به چه اندازه بوده است، بیان کرد: نمی توان عدد و رقمی برای اشتغال زایی شرکت های دانش بنیان متصور شد فقط می دانیم که اقتصاد دانش بنیان کمک می کند تا جوانان خود را به خدمت بگیریم و مشکل استان در همسان نبودن و عدم سازگاری اشتغال زایی و نیروهای کار جوان و تحصیل کرده بومی تا حد زیادی مرتفع خواهد شد.
وی با اظهار تاسف نسبت به اینکه بخش عمده صنایع سنتی ما به نیروی کارگری ساده نیاز دارد و این مشاغل کارگری با ظرفیت جوانان تحصیل کرده بومی همخوانی ندارد و به افزایش نرخ بیکاری استان منجر شده است گفت: این امر موجب مهاجرت‌های بی‌رویه در استان شده است. ظرفیت اشتغال شرکت های دانش بنیان اینطور تعریف می شود که هر چه قدر صنایع دانشی تر شود نرخ بیکاری در استان کاهش می یابد.
وی ادامه داد: به عبارت دیگر نیاز به نیروی متخصص و فارغ التحصیل دانشگاهی افزایش و نیاز به نیروی کارگری ساده کاهش می‌یابد. ممکن است میزان اشتغال زایی ما تغییری نکند اما می‌توان به بچه‌های بومی استان سرویس بیشتری داد و در اشتغال فارغ التحصیلان و بانوان موثر بود.
فداکار با بیان اینکه برنامه ما این است که با اشتغالزایی درست، استان یزد را به جایی تبدیل کنیم که محل زیست خوبی برای جوانان و نخبگان باشد، اظهار داشت: طبیعتا اگر نخبگان استان از شغل مناسبی برخوردار نباشد برای پیدا کردن فرصت شغلی از استان مهاجرت خواهند کرد. یکی دیگر از پارامتر های تاثیر گذار در حفظ نخبگان و جذب آنها برخورداری از فضای شهری مناسب، امنیت، آرامش، شاخص های سلامتی و بهداشتی، رفاه اجتماعی و حتی مسائل فرهنگی است.
