امیدوارم شیرینی عدالت شامل حال همه بشود

صالح مستوفیان/ بفاصله یک روز پس از رای مجمع تشخیص مصلحت نظام مبنی بر قانونی بودن حضور اقلیت های دینی در شوراهای شهر  و روستا و بازگشت سپنتا نیکنام، عضور زرتشتی شورای شهر یزد به این نهاد، مهمان او در دفترش کارش در ساختمان شورای شهر شدیم.

هرچند در اتاقش تنها بود اما حجم بالای تلفن ها و پیام های تبریک به گوشی اش تمامی نداشت و بارها مصاحبه را بخاطر پاسخ دادن به یک تماس قطع کردیم. نیکنام از حجم انبوده واکنش های مثبت مردم یزد و سایر شهرهای کشور به بازگشتش شگفت زده بود و شاید به همین خاطر بود که وقتی از بینهایت بودن محبت مردم سخن گفت اشکی به چشمانش جاری شد. سپنتا تنها ساعاتی پس از اعلام رای مجمع تشخیص مصلحت در جلسه شورای شهر حضور یافت و لابلای مصاحبه هم تلاش می کرد از روند فعالیت های شورا در ۹ ماهی که نبوده مطلع شود. از او بایت مهمترین درسی که از این ماجرا گرفته پرسیدم که گفت: «بزرگترین تجربه ای که باید از این ماجرا بگیریم این است که اگر مردم در موضوعی باهم متحد و یکدل باشند قطعا مشکلات را حل خواهند کرد.»

از مخالفانش ممنون بود که بصورت قانونی پیگیر خواسته شان بودند و از این بابت دلخور نبود اما نسبت به تهمت هایی که به او و خانواده و همکیشانش در این ماجرا زده شد، گلایه کرد.

نیکنام همچون همیشه سعی کرد سوالات را با تمرکز و چیدمان درست کلمات پاسخ دهد و معتقد بود همگان باید ماجرا را خاتمه یافته تلقی کنند و از این پس اقدامی علیه اتحاد ملی نداشته باشند. از او که حالا یک سلبریتی در عالم سیاست است در خصوص برنامه هایش برای استفاده از این شهرت و محبوبیت در راستای انجام وظایف اجتماعی پرسیدم که گفت می خواهد فعلا به روند شورای شهر یزد برگردد و در آینده به این موضوع فکر خواهد کرد.

در ادامه گفتگوی بشارت یزد را با تنها عضو زرتشتی شوراهای شهر کشور یکروز پس از بازگشتش به شورای شهر یزد می خوانید:  

از شنیدن خبر رای مجمع تشخیص در بازگشت شما به شورای شهر پس از ۹ ماه انتظار چه احساسی داشتید؟

هر حسی را نمی شود دقیق بر زبان آورد یا آن را نوشت. پاسخگویی به مهر و محبت مردم کار بسیار دشواری است و بیان احساساتم نسبت به آن فراتر از کلمات است. شاید بهترین و نزدیک ترین تعبیری که می توانم نسبت به حال و هوای درونی ام داشته باشم این است که «حس عدالت و به حق رسیدن، شیرین ترین دریافتی است که یکنفر می تواند تجربه کند». امیدوارم همه بتوانند عدالت و حقانیت را بچشند و به آن برسند و بسیار خوشحالم که شامل حال من شده است.

چقدر در این مدت امیدوار بودید که روزی به شورای شهر یزد بر می گردید؟

من در اغلب مصاحبه هایم در این مدت گفته بودم که «هنوز امیدوارم» و این نشات گرفته از برتری پیام ها و اخبار مثبت نسبت به موضع گیری های منفی در موضوع حضور اقلیت های دینی در شورای شهر بود. به اصطلاح «ته دلم روشن بود» و به حل شدن ماجرا امید داشتم چرا که با موج مثبت و حمایت کم نظیر مردم و اغلب مسئولان مواجه بودم و آنها را مخالف تعلیق خودم و ممنوعیت حضور اقلیت ها در شورای شهر می دیدم.

چه اقدامات حقوقی یا پیگیری های سیاسی برای گشایش در این پرونده داشتید؟

پس از دستور دیوان عدالت اداری مبنی بر تعلیق حضورم در شورای شهر، با چند تن از اساتید حقوق مشورت کردم و رهنمودهایی برای پیگیری قضایی پرونده گرفتم اما بواسطه اینکه ماجرا از روند قضایی خارج شد و از طریق مجلس شورای اسلامی پیگیری شد، ترجیح دادم ماجرا را علیرغم اینکه مستندات و دفاعیه مستدل برایش فراهم کرده بودم، پیگیری حقوقی نکنم تا موضوع شخصی و تنها مرتبط با حضور سپنتا نیکنام در شورای شهر نشود و تمامیت اقلیت های مذهبی را شامل شود که خوشبختانه با مصوبه مجلس و تایید مجمع تشخیص مصلحت، نه تنها نیکنام که همه اقلیت ها در این کشور می توانند در انتخابات شوراها شرکت کنند.

وقتی متوجه شدم که اکثر نهادها همچون مجلس، شورای عالی استانها، ارکان دولت، فرمانداری یزد، استانداری یزد، مجمع تشخیص مصلحت نظام و همچنین شخصیت های مختلف سیاسی و مذهبی از هرجناح و گرایش فکری، رسانه ها و آحاد مردم با حضور اقلیت های دینی در شوراهای شهر موافقند، صبر کردم تا این موضوع از مسیر قانونگذاری فیصله یابد تا برای همیشه و همگان در آینده هم تسری پیدا کند.

البته شنیده بودم در برخی جلسات مجمع تشخیص مصلحت هم برخی از اعضا سعی در شخصی سازی موضوع کرده و اقدامات بنده در شورای چهارم را بصورت قلب واقعیت به سمع اعضای مجمع رسانده بودند که خوشبختانه با تدبیر بزرگان مجمع این اقدامات میسر واقع نشد.

پیامی در توئیتر به رییس جمهور داده بودید که در جلسه ۳۰ تیر مجمع تشخیص شرکت کند تا از حضور اقلیت ها در شوراهای شهر دفاع کند. اما رییس جمهور در این نشست حاضر نشد. به نظر شما شخص حسن روحانی در این ماجرا چقدر تاثیرگذار بود و به وظایف خود عمل کرد؟

همچنان به شعار رییس جمهور مبنی بر اعتدال و تدبیر معتقدم و مطمئنم ایشان تاثیر مثبت خود را بر حل مشکل گذاشته اند. مجموعه دولت از مدیران ارشد تا مدیران استانی همگی مخالف تعلیق عضو زرتشتی شورای شهر یزد بودند. همینکه عضوی از دولت در استان حاضر نشد عضو علی البدل را وارد شورای شهر یزد کند تا سرانجام پرونده حضور اقلیت ها در شورای شهر مشخص شود، خود کمکی بزرگ به این ماجرا بود.

توئیت من به آقای رییس جمهور به این دلیل بود که از حداکثر شرایط و توانمندی های موجود برای حل موضوع استفاده کنم. ایمان دارم که مجموعه دولت حداکثر تلاش خود را داشت.

دوران حضور نداشتن در شورای شهر را چگونه گذراندید؟ حتما علاوه بر مخالفان شما، خانواده هم از نبودنتان در شورا خوشحال بودند؟

بله البته. (خنده) در این مدت شغل یا فعالیت جدید اقتصادی نداشتم چون امیدوار به بازگشت بودم. سعی کردم به ادامه تحصیلم در مقطع دکترا بپردازم و همچنین امور انجمن زرتشتیان یزد را پیگیر شوم چرا که رییس این انجمن هستم و رسالت های اجتماعی مختلفی در آنجا دارم.

برخورد و واکنش مردم عادی با شما در این مدت چگونه بود؟

مردم در برخورد با من بسیار صمیمی بودند و ضمن انتقاد از وضعیت پیش آمده، مرا امیدوار می کردند. یک خاطره که از لطف و محبت مردم دارم مربوط به حضورم در کرمانشاه برای ارسال کمک های مردمی یزد به آن منطقه بود. زلزله زدگان با وجود آنکه خود اسیر غم و مصیبت بودند به چهره، من را می شناختند و ابراز همدردی می کردند. با هم بر سر این موضوع صحبت می کردیم و عکس می گرفتیم. بزرگترین درس و دریافتی که من در مدت نبودنم در شورای شهر یزد گرفتم این بود که فهمیدم مردم ایران چقدر مهربان هستند. از روز شنبه هم از شهرهای مختلف ایران پیام های تبریک داشتم و حتی از طریق سامانه ۱۱۸ تلفن منزلم را پیدا کرده اند و تماس محبت آمیز داشته اند.

به نظرم درس بزرگ اجتماعی این ماجرا هم این بود که اگر مردم ایران بر سر موضوعی با هم متحد و همدل باشند مشکل هرچه باشد، حل خواهد شد. کافی است مردم بخواهند و باهم بودنمان پیروزی به همراه دارد.

سپنتا نیکنام امروز چقدر احساس مسئولیت بیشتری بواسطه چهره شدن و حمایت گسترده مردمی دارد؟ برنامه ای دارید که در آینده از این ظرفیت کنید؟

این اتفاقات حکمتی از طرف خداوند برایم داشت و امیدوارم ظرفیت این همه محبت و لطف مردم را داشته باشم و بتوانم با حداکثر توان به جامعه ام خدمت کنم. البته یک عضو از شورای شهر هستم و ذات این نهاد، اقدامات جمعی است و امیدوارم با همکاری تمام اعضای شورای شهر به یزد خدمت کنم.

در مصاحبه ای چند وقت پیش گفته بودید اگر به شورای شهر باز نگردم برای تحقق برنامه ها و دفاع از حقوق اقلیت ها کاندید مجلس می شود؟ الان هم این برنامه را دارید؟

خیر. هرگز به رای مردم یزد پشت نخواهم کرد. اگر به شورا باز نمی گشتم، قطعا برای رسیدن به کرسی مجلس تلاش می کردم اما در این شرایط و با توجه به رای مردم یزد و ایستادگی ملی در دفاع از حقوق اقلیت ها رفتن در آن مسیر خودخواهی است.

به نظر شما اقلیت های دینی بجز موضوع اخیر با چه موانعی برای تحقق حقوق شهروندی شان مواجه هستند؟ خصوصا اینکه حل ممانعت پیش آمده برای حضور اقلیت های دینی در انتخابات شوراها نشان داد که می توان از ظرفیت های داخلی برای حل اغلب مشکلات استفاده کرد.

به نظرم پایه صحبت را از سطح اقلیت ها فراتر بگذاریم و عنوان کنیم که باید هرکس در این کشور با هرنژاد و قومیت و مذهب، اگر می تواند به جامعه خدمت کند شرایطش فراهم باشد. بنابراین هرمانعی که در این مسیر وجود دارد و نمی گذارد تا «دست در دست هم دهیم به مهر و میهن خویش را کنیم آباد» باید برطرف شود. به عبارت دیگر درچارچوب قانون اساسی حقوق شهروندی همه آحاد ملت رعایت شود. در قانون اساسی تمامی محدودیت های قانونی و شرعی مشخص شده و چارچوب تعیین شده است. بنابراین در داخل این مرزبندی باید از حداکثر ظرفیت قانونی برای احقاق حقوق شهروندی استفاده کرد و دیگر سلیقه ها و برداشت های شخصی از هر مقوله ای نباید تاثیرگذار باشد که اگر چنین نشود، اتحاد و همبستگی جامعه به مخاطره می افتد.

نظر شما درباره فردی که با شکایتش مانع حضور شما در شورای شهر شد، چیست؟

اجازه دهید نامی از اشخاص نیاورم. در این موضوع قائل به حضور دو گروه موافقان و مخالفان حضور اقلیت ها در شورای شهر هستم. باید به مرحله ای برسیم که بپذیریم نظرات مخالفی هم با هر پدیده ای هست و باید آنها هم به رسمیت شناخته شوند. در این مورد خاص ممنون مخالفان حضورم در شورای شهر هستم که کار را بصورت قانونی پیگیری کردند، هرچند از حرکت های غیرقانونی و مبتنی بر دروغ در این ماجرا نیز گله مند هستم.

طوماری با طرح اتهاماتی نسبت به شما در نمازجمعه یزد چند وقت پیش از تصویب مصوبه مجلس در مجمع تشخیص مصلحت امضا شد. نظر شما در خصوص اتهامات وارد شده در این طومار مثل تلاش انجمن زرتشتیان یزد برای تصرف اراضی دخمه چیست؟

موارد مطرح شده در این طومار پر از دروغ بود و چون برای رسیدن به منافع برخی اشخاص در ماجرای اخیر مطرح شد، از آنها گذشتم اما اگر در آینده تکرار شود پیگیری قضایی خواهم کرد. مثلا در این طومار نوشته شده بود «انجمن زرتشتیان یزد با حمایت این عضو(سپنتا نیکنام) نزدیک به ۲ میلیون مترمربع از زمین های مرغوب ترین منطقه شهر را وقف این انجمن کرده که امروز نزدیک به ۴ هزار میلیارد تومان قیمت دارد در حالیکه این زمین ها موات بوده و به تصرف کسی در نمی آید و وقف آن صحیح نیست» در همین یک مورد از چندین مورد اتهام مطرح شده در این طومار، چند خطا یا دروغ وجود دارد. این اراضی با وقف نامه ای متعلق به بیش از ۱۰۰ سال پیش در اختیار زرتشتیان قرار گرفته و وقف ارتباطی به بنده ندارد. در سال ۱۳۳۴ برای این زمین سند رسمی گرفته شده و به دلیل وقفی بودن قابل ارزیابی و قیمت گذاری نیست! در زمانی که این زمین ها به انجمن زرتشتیان یزد وقف شده اراضی دخمه خارج از شهر بوده و ریالی قیمت نداشته است. ضمنا مگر می شود زمین قبرستان را فروخت؟

متاسفانه کمتر کسی در یزد خبر دارد که زمین قبرستان خلدبرین به وسعت ۸۰ هکتار که مختص مسلمانان شهر یزد است را یک زرتشتی به نام «ارباب جمشید امانت» وقف مسلمانان کرده است و متولی آن یکی از اعضای خانواده بزرگ مدرسی است. حال اینکه در یک سر دیگر شهر یزد زمینی در یکصد سال پیش وقف زرتشتیان شده چرا اشکال می گیرند؟! البته این زمین ها در سال ۱۳۵۴ به عنوان اراضی ملی اعلام شد که در آنوقت انجمن زرتشتیان اقدام قانونی برای بازپس گیری آن انجام نداد تا اینکه پس از انقلاب و مطابق قانونی که می گوید «اگر زمینی وقف بوده و ملی اعلام شده باید به متولیان آن عودت داده شود» این زمین به انجمن زرتشتیان یزد بازگشت.

حرمت وقف در اسلام بسیار بالاست و انتظار این است که مسلمانان نسبت به زرتشتیان بیشتر به دنبال بازگشت زمین وقفی به متولی آن باشد نه اینکه عده ای بخواهند بر خلاف وقف نامه عمل کنند.

بارها گفته ام هرجا فراتر از قانون پیش رفته ام جلوی مرا بگیرند. بابت حصارکشی این زمین رای از دادگاه گرفتیم که با مراجعه مخالفان، پرونده زمین به دادگاه تجدید نظر رفته و آنها هم رای به نفع انجمن زرتشتیان داده اند و حالا هم بصورت فراقانونی جلوی حصارکشی را گرفته اند. معتقدم حرف قانونی بزنیم اما دروغ نگوییم.

انتشار این طومار یا مطالبی بر علیه بنده و زرتشتیان و قرار دادن آنها در مقابل مسلمانان نوعی اقدام علیه امنیت ملی است و جا دارد نهادهای مسئول به این موضوعات رسیدگی کنند.

برخی از مخالفان شما می گفتند که اگر سپنتا نیکنام در انتخابات اردیبهشت ۹۶ ابتدا رد صلاحیت نشده بود، همانند بسیاری از اعضای شورای شهر چهارم رای نمی آورد، نظر شما چیست؟

کتمان نمی کنم که رد صلاحیت من در انتخابات شورای پنجم در جلب نظر مردم تاثیرگذار بود اما تنها دلیل رای آوردنم در شورای پنجم نبود زیرا بجز بنده ۳ نفر دیگر از اعضای شورای شهر چهارم هم رای آوردند و در شورای پنجم حضور دارند.

نیکنام قبل از تعلیق عضویت با نیکنام بازگشته با پشتوانه مردمی به شورای شهر چه تفاوتی کرده است؟

قطعا احساس مسئولیت و ادای دین بیشتری نسبت به لطف مردم دارم و انگیزه هایم برای خدمت به جامعه بیشتر شده است.

دوری ۹ ماهه شما از مسئولیت و شورای شهر چقدر در نزدیک شدنتان به بطن جامعه و مشکلات مردم موثر بوده است؟ چه برداشت جدیدی از حضور در شورای شهر به دست آورده اید؟

این هجرت در دیدن شهر و شورای شهر از نگاه مردم و از دریچه مشکلات آنها کمک کرد. قبلا درگیر جلسات متعدد شورا و بیشتر امور عمرانی شهر بودم اما آنچه در این ۹ ماه تعلیق عضویت دریافتم نیاز مبرم یزد به امور فرهنگی و تفریحی است. به نظرم باید تمرکز مدیریت شهری از سخت افزار به سمت نرم افزار مورد نیاز شهر برود. زیر گذر و روگذر زدن هم نیاز شهر هست اما متخصصان دیگری در شورای شهر هستند که به این امور بپردازند. قصد دارم به مسائل جوانان و نشاط شهروندان بپردازم و یکی از اولویت هایم راه اندازی جاده سلامت در یزد است تا خانواده ها بجای خوردن فست فود، جایی برای تفریح بانشاط و سالم داشته باشند چیزی که یزد از داشتن آن کم بهره است.

سخن پایانی…

مخالفان را دعوت به قانونمداری می کنم. هر اقدامی از این به بعد انجام شود مستقیما اتحاد و همبستگی مردم را هدف قرار داده است. تا دیروز ایرادات شرعی به قانون حضور اقلیت ها در شورای شهر مطرح بود اما دیگر با رای مجمع تشخیص مصلحت از موضوعیت خارج شد.