کمبود انسولین در شهر دیابتی‌ها

حدود ۹ هزار بیمار یزدی مبتلا به دیابت طی چند ماه اخیر در تکاپو و استرس تهیه داروی انسولین به سر می‌برند چرا که گزارش ها از کمبود شدید و به تبع آن توزیع محدود این دارو در سطح داروخانه‌های استان حکایت دارد. در تماسی که با داروخانه‌های هلال احمر، دکتر پورشفیعی و چمران به عنوان ۳ داروخانه اصلی شهر یزد داشتیم هر ۳ اذعان به عدم موجودی انسولین قلمی داشتند.
هرچند که گفته می‌شود کمبود انسولین مورد نیاز بیماران دیابتی مشکلی جهانی است و حتی در آسیا و آفریقا بیشتر به چشم می‌خورد اما این معضل در کشور ما به دلیل تحریم‌های بین المللی بیش از نقاط دیگر منطقه احساس می‌شود.

علاوه بر این به دلیل افزایش رورافزون شیوع بیماری دیابت در استان یزد و همچنین حضور بیمارانی از استان‌های همجوار، به رغم اینکه سهمیه قلم انسولین استان یزد ۱/۵ درصد در نظر گرفته شده، اما میزان واقعی مصرف این دارو در استان ۴/۶ درصد مصرف کل کشور است. این موضوع به همراه عدم اجرای تعهدات شرکت‌های بیمه، کمیاب شدن این داروی حیاتی در استان را سبب شده است.

+وزیر بهداشت: در ارتباط با سهیمه انسولین یزد بازنگری شود.

در همین راستا سعید نمکی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی چندی قبل اعلام کرده بود: چون میزان بیماران دیابتی استان کرمان و یزد بالاتر از نرم کشوری است قرار شد در ارتباط با سهیمه انسولین بازنگری شود.

یکی از شهروندان یزدی که برای تهیه انسولین به داروخانه هلال احمر یزد مراجعه کرده بود به خبرنگار بشارت یزد گفت: حدود دو هفته قبل به دلیل قطع بودن اینترنت و عدم امکان تایید نسخه، انسولین را به صورت آزاد از داروخانه هلال احمر به قیمت ۳۲ هزار تومان تهیه کردم و امروز ۳۸ هزار تومان خریدم. اما موضوعی که بیشتر آزار دهنده است قیمت بالای این دارو نیست بلکه نایاب بودن آن است.
شهروند دیگری گفت: حداقل برای یک ماه دیگر انسولین دارم اما از ترس نایاب شدن قصد دارم داروی بیشتری را تهیه کنم تا به مشکل برنخورم چراکه این روزها شایعه شده که انسولین کمیاب است.

+مشکل کمبود داروی انسولین قلمی یک موضوع کشوری است

دکتر محمدحسین مصدق مهرجردی معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد در گفتگو با بشارت یزد با بیان اینکه مشکل کمبود داروی انسولین قلمی یک موضوع کشوری است، اظهار داشت: سهمیه‌‌ای که برای استان یزد در نظر گرفته شده بود ۱/۵ درصد بود که با رایزنی هایی که در سفر رئیس جمهور به استان انجام شد به دلیل اینکه مصرف ۱۰ سال گذشته استان یزد ۴ درصد بود توانستیم سهمیه استان را افزایش دهیم و این مقدار هم در حال حاضر در حال توزیع میان شهروندان است.

+جایگزین کردن اپیدرا با نوورپید با تشخیص پزشک

وی با اشاره به راه های دیگری که برای کمبود انسولین قلمی در نظر گرفته شده است، خاطرنشان کرد: انسولین مشابهی به نام اپیدرا وجود دارد که از متخصصین و پزشکان خواستیم با نوورپید جایگزین کنند. این نوع انسولین که کارکردی مشابه با نوورپید دارد به اندازه ای در کشور زیاد است که حتی ممکن است تاریخ آن منقضی شود.

دکتر مصدق در خصوص نحوه نظارت بر توزیع انسولین قلمی در داروخانه‌ های استان یزد گفت: ما همیشه بر توزیع انسولین نظارت دقیق داریم اما طبیعی است که وقتی بحران پیش می آید این نظارت تشدید می شود . تمام تلاش ما این است که مبادا در هیچ داروخانه ای به امید اینکه آشنایی از راه برسد، انسولین نگه داشته شود. بنابراین به تمامی داروخانه ها ابلاغ کردیم که موظف هستند سهمیه انسولین اختصاص داده شده به داروخانه را در اختیار اولین مراجعه کننده و متقاضی این دارو قرار دهند.

+بخش بزرگی از کمبود انسولین قلمی در کشور ناشی از جو روانی است

وی بخش بزرگی از کمبود انسولین قلمی در کشور را ناشی از جو روانی به وجود آمده دانست و افزود: خود ما هم نباید به این جو روانی دامن بزنیم که داستان انسولین هم مثل وضعیت ماکارونی در سال گذشته شود که مردم از ترس نایاب شدن این محصول تمام فروشگاه‌ ها را خالی کردند و در آخر متوجه شدند که کمبودی در این حوزه وجود نداشته است.

+در شرایط این چنینی مصرف دارو ۲ تا ۳ برابر افزایش می یابد

دکتر محمدحسین مصدق با اشاره به اینکه در شرایط این چنینی مصرف دارو ۲ تا ۳ برابر افزایش می یابد، گفت: گاهی اتفاق می افتد که بیماران برای تهیه انسولین به داروخانه مراجعه می‌کنند و وقتی سایت را چک می‌کنیم متوجه می شویم که تا نوبت او ۲ ماه دیگر باقی مانده و از ترس نایاب شدن آن اقدام کرده است.

+فضای مجازی عامل اصلی ایجاد جو روانی کمبود انسولین

وی با تاکید بر اینکه رسانه ها متولی خنثی کرردن جو روانی به وجود آمده در حوزه دارو هستند، یادآور شد: جو روانی را ما ایجاد نمی کنیم بلکه این مدیا ها و فضاهای مجازی هستند که عامل اصلی آن هستند. بنابراین رسانه ها باید سعی کنند تا پیام مسئولان به نحو احسن انتقال داده شود.

معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی با بیان اینکه کمبود دارو جزوی از طبیعت دارو رسانی در تمام دنیاست تصریح کرد: این مشکل برای کشور ما که در شرایط سخت تحریم هستیم بیشتر خواهد بود. بنابراین همه ما باید تلاش کنیم تا مردم دچار نا امیدی نشوند.

+بهترین مدیریت دارویی در این چند سال در دوره اخیر اتفاق افتاده است

وی در خصوص مدیریت دارو رسانی در کشور توضیح داد: من از زمان جنگ تحمیلی تا کنون به نوعی در حوزه دارو رسانی کشور فعالیت کرده ام و قاطعانه می گویم بهترین و منسجم ترین مدیریت دارویی در این چند سال در دوره اخیر اتفاق افتاده است و کمبود دارویی ما در حداقل ممکن قرار دارد.

+۱۸ تا ۲۴ درصد افراد بالای ۳۰ سال در یزد دیابت نوع ۲ و ۷۰۰ نفر هم دیابت نوع یک دارند

علی محمودی کارشناس آموزش مرکز دیابت یزد در گفتگو با بشارت یزد اظهار داشت: طبق آماری که وجود دارد ۱۸ تا ۲۴ درصد افراد بالای ۳۰ سال در استان یزد به دیابت نوع ۲ مبتلا هستند و ۷۰۰ نفر هم دیابت نوع یک دارند. ضمن اینکه اغلب مبتلایان به دیابت نوع ۲ را بزرگسالان بالای ۴۰ سال تشکیل می دهند و مبتلایان به دیابت نوع یک بیشتر کودکان و نوجوانان هستند که در سنین پایین درگیر این بیماری می شوند. غالب جمعیت دیابتی های استان این دو گروه هستند اما یک نوع دیابت بارداری هم وجود دارد.

وی در پاسخ به این سوال که استفاده از این دارو تا چه اندازه برای بیماران دیابتی مهم و حیاتی است، تشریح کرد: بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ که اکثر بیماران ما را تشکیل می دهند به دلیل اینکه بخشی از آنها با قرص های خوراکی مثل متفورمین و … درمان می شوند و پس از اینکه از داروهای خوراکی جواب نگیرند درمان آنها با انسولین ادامه پیدا می کند، می توانند با تحرک بدنی و ورزش کردن و رعایت رژیم غذایی و همچنین مصرف داروهای خاص وضعیت بیماری خود را ثابت نگه دارند. البته این را هم باید در نظر داشت که بیماری که برای او انسولین تجویز شده یقینا به این دارو نیاز داشته اما می توان تا مدتی وضعیت آنها را استیبل نگه داشت.

+حتی نزدن یک روز انسولین توسط بیماران دیابتی نوع یک می تواند خطرناک باشد

علی محمودی در خصوص اهمیت استفاده از انسولین برای بیماران دیابت نوع یک ادامه داد: تمام نگرانی ما مربوط به بچه های دیابتی نوع یک است چرا که هیچ انسولینی در بدن آنها تولید نمی شود و از بدو تشخیص می بایست انسولین مصرف کنند. حتی نزدن یک روز انسولین توسط بیماران دیابتی نوع یک می تواند خطرناک باشد و هیچ نوع قرصی را هم نمی توان جایگزین کرد.

وی در خصوص جایگزین شدن مدل های مختلف انسولین نیز گفت: باید توجه داشت که این پزشک است که نوع انسولین بینار دیابتی را تشخیص می دهد اما اخیرا باب شده است که به دلیل کمبود انسولین نورووپید یا انسولین نارنجی رنگ را با اپیدرا یا انسولین آبی رنگ جایگزین می کنند. از لحاظ نوع انسولین هر دو یکی هستند ولی خصوصیات آنها کمی متفاوت است و کار هر کسی نیست که جایگزین کردن آنها با یکدیگر را تشخیص دهد و حتما باید با نظر پزشک مربوطه انجام شود.

+کاهش نیاز به انسولین با ورزش و کنترل کالری دریافتی

کارشناس آموزش مرکز دیابت یزد در خصوص بحث تغذیه و تحرک بدنی بیماران دیابتی در شرایط کمبود داروی انسولین بیان داشت: بیماران دیابتی همانطور که همیشه مواظب رژیم غذایی و تحرک بدنی خود هستند، در این شرایط باید بیشتر مراقبت کنند تا میزان کالری دریافتی و فعالیت بدنی آنها با هم تنظیم شوند. با توجه به اینکه نمی توانیم نیاز انسولینی مخصوصا بیماران دیابتی نوع یک را به صفر برسانیم اما می توان با ورزش کردن منظم و کنترل انرژی دریافتی نیاز به داروی انسولین را کاهش داد.

+دیابت شایع‌ترین بیماری غددی و عامل ۹ درصد مرگ و میرها در جهان

در بدن هورمونی به نام انسولین وجود دارد که اگر بدن به میزان کم این هورمون تولید کند یا با فقدان تولید آن مواجه شود یا در کارکرد آن مشکلی به‌وجود آید، فرد به دیابت مبتلا می‌شود.
دیابت شایع‌ترین بیماری غددی در دنیاست و ۹ درصد کل مرگ و میرها در جهان، وابسته به دیابت است. تعداد مبتلایان به این بیماریی نسبت به ۳۵ سال گذشته نزدیک به سه برابر افزایش یافته‌ است. در حال حاضر بیش از ۴۲۰ میلیون مبتلا به دیابت در جهان وجود دارد و از هر ۷ نفری که در ایران زندگی می‌کند، ۱ نفر به دیابت مبتلا خواهد شد.