جان هایی که بخاطر نبود اعتبار و کم توجهی مسئولان پر پر می شوند؛
«جاده یزد – طبس» مسیر یک بانده ای به سوی مرگ!
جاده یزد به طبس از مهمترین مسیرهای حمل و نقل مسافر و بار کشور است که به دلیل تردد زیاد وسایل نقلیه به خصوص خودروهای سنگین حمل بار معادن و صنایع، حوادث رانندگی این جاده هر ساله باعث مرگ تعداد قابل توجهی از شهروندان میشد، طرح ۲ بانده این جاده که از مصوبات سفر رهبر معظم انقلاب است، با گذشت سالها هنوز تکمیل نشده است.
به گزارش ایرنا، جاده طبس موسوم به ۶۸ راهی در مرکز ایران است که یزد را به شهر بیرجند، سربیشه و پس از تقاطع با جاده مرزی ۹۹، به پایانه مرزی ماهیرود در مرز ایران و افغانستان متصل میکند و بخش زیادی از آن در نواحی خشک و بیابانی مرکز ایران قرار گرفته است، بخش زیادی از این جاده در حاشیه جنوبی دشت کویر قرار گرفته است این جاده از یزد تا طبس در جهت جنوب غربی ـ شمال شرقی امتداد یافته و پس از آن، از طبس تا بیرجند در امتداد شرقی ـ غربی ادامه مییابد و پس از آن با عبور از سربیشه به مرز ایران و افغانستان میرسد و پس از تقاطع با جاده ۹۹ به پایانه مرزی ماهیرود میرسد.
طول مسیر جاده یزد به طبس ۳۴۵ کیلومتر است که ۲۰۰ کیلومتر آن از سه راهی طبس تا مسجد شکر در استان یزد و ۱۲۵ کیلومتر آن در استان خراسان جنوبی واقع شده است، در این مسیر به دلیل وجود معادن زیاد، ترددها ماشین های سنگین چشمگیر است و همچنین مسیر تردد زائران حرم مطهر رضوی از نقاط جنوبی کشور است و در یزد عمدتاً با نام طریق الرضا علیه السلام شناخته می شود و همین موارد باعث شده تا آمار حوادث ناگوار رانندگی و جان باختن و مصدومیت شهروندان در این مسیر زیاد باشد.
محور یزد – طبس اصلی ترین راه مواصلاتی استانهای یزد، فارس، کهگیلویه و بویر احمد و بوشهر به استانهای خراسان رضوی و جنوبی است و در مسیر آن شهرها و آبادیهای مهم و قابل توجهی در منطقه کویر مرکزی ایران وجود دارد که مهمترین آنها خرانق، رباط پشت بادام، طبس و دیهوک است.
این جاده مهم هر روزه مسیر تردد کامیون های حمل بار از معادن و صنایع و خودروهای جمعی و شخصی زیادی است و با وجود مصوبه ۲ بانده شدن این مسیر در سفر رهبر معظم انقلاب به استان یزد در سال ۸۶، بعد گذشت ۱۶ سال فقط ۲۴ کیلومتر آن ۲ بانده شده است.
اجرای این طرح در سالهای گذشته به علت کمبود اعتبارات نیمه فعال شده بود که در دولت سیزدهم با تخصیص اعتبارات سرعت گرفت و ۲۴ کیلومتر از این مسیر ۳۴۵ کیلومتری دوبانده شده است اما طبق گفته مسوولان برای بهره برداری کامل از این محور نیاز به اعتبارات ویژه در این زمینه است .
با توجه به اینکه این محور مسیر اصلی تردد کامیونهای حمل بار معادن است، انتظار میرود این بخش به عنوان جبران مسئولیت اجتماعی، دست به کار شده و برای تکمیل این پروژه حیاتی کمک بیشتری کنند.
استاندار یزدچندی پیش از شرکتهای معدنی فعال در این مسیر خواست هر چه سریعتر برای اتمام جاده یزد – طبس اقدام کنند و تصریح کرد: در صورت مشارکت نکردن معادن در تکمیل دو بانده این مسیر، پلیس راه استان از تردد کامیونها و سایر خودروهای این شرکتها جلوگیری می کند.
مهران فاطمی افزود: طبق قانون معدن باید برای خودشان جاده اختصاصی احداث کنند و اگر این شرکتها نمیتوانند در احداث باند دوم مسیر یزد – طبس مشارکت داشته باشند، حق استفاده از این مسیر را نخواهند داشت، زیرا سلامت و جان شهروندانی که در این مسیر تردد می کنند بسیار مهم و تامین آن بر عهده مسئولان است.
چند قبل در جریان بازدید تعدادی از خبرنگاران رسانه های استان یزد که بدون حضور مسوولان از طرح ۲ بانده کردن جاده یزد – طبس انجام شد، آنان در جریان اقداماتی که در ارتباط با این طرح انجام شده، قرار گرفتند، اما در این بازدید بسیار محسوس و ملموس بود، که با اعتبارات محدود دولتی تکمیل این راه مرگبار سالهای متمادی طول میکشد و همت و مشارکت معدن و صنایع موجود در این مسیر تنها راه شتاب بخشی به این طرح مهم زیربنایی است.
در این مسیر آنچه مشاهده شد اینکه بود که این جاده بعد از گذشت نزدیک به ۲ دهه از مصوبه سفر رهبر انقلاب به استان یزد پیشرفت چشمگیری نداشته و معادن این مسیر هنوز به مسوولیت اجتماعی خود در این زمینه عمل نکردهادند.
قطار شدن تریلرها حمل بار معادن که با بار سنگین و گاهی سبقتهای غیرمجاز هر لحظه امکان یک حادثه را در این جاده رقم می زنند و خودروهای سواری که در لابلای کامیون های باربری به چشم نمی آیند و ترکهای عمیق و نیمهعمیق و دستاندازهایی که به دلیل عبور ماشینهای سنگین در جاده ایجاد شده همگی مبین سفری سخت در این مسیر است.
این مسیر یکی از حادثه خیزترین محورهای استان یزد است و طبق برآورد اورژانس استان، محور یزد – طبس ماهانه ۱.۸ مورد مرگ و میر دارد این یعنی اینکه محور یاد شده یکی از مرگخیزترین جادههای استان است و همچنین در این محور باید اورژانس و ایستگاه اتش نشانی ایجاد شود تا در صورت وقوع اتفاقی ناگوار در اسرع وفت نیروهای امدادی به محل حادثه اعزام شوند.
اجرای پروژه طریق الرضا(ع) در محدوده جاده یزد به طبس تعطیل نیست
استاندار یزد در خصوص روند اجرای ۲ بانده یزد به طبس به ایرنا گفت: اجرای ۲ بانده پروژه طریق الرضا (ع) در مسیر یزد به طبس تعطیل نشده و بخشی از آن در حال انجام است، برای اجرای مابقی این پروژه نیز استفاده از ظرفیت معادن در دست پیگیری است تا از حقوق دولتی این بخش برای شتاب بخشی به تکمیل این طرح استفاده شود.
مهران فاطمی افزود: در هر دولت بخشی از ۲ بانده جاده یزد به طبس انجام شده و تکمیل این طرح بیش از سه هزار میلیارد تومان منابع نیاز دارد که مبلغ کمی نیست و همین مسئله باعث شده در برخی از دوره های گذشته اجرای این طرح مدتی متوقف شود اما در دولت سیزدهم تکمیل این راه حیاتی در دستور کار ویژه قرار گرفته و در سفر اول و دوم رییس جمهور به استان نیز اعتباری ویژه برای آن تخصیص یافته است.
وی ادامه داد: هم اکنون ساخت یک کیلومتر جاده بیش از ۱۵۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد و علاوه بر آن، این جاده در دشت قرار گرفته و نیاز به ساخت تاسیساتی مانند پل یا تمهیدات دیگری نیز دارد که شرایط را سخت تر می کند، حجم تخصیص های انجام شده با توجه به بزرگی طرح، پاسخگو نیست و شرایط دولت نیز به گونه ای نیست که بتواند به صورت یکجا همه این مبالغ را تامین کند، لذا به صورت مرحله به مرحله انجام می شود که مقداری زمان بر خواهد بود .
۳۰ کیلومتر ۲ بانده یزد به طبس توسط معادن در حال اجراست
فاطمی ادامه داد: با توجه به محدودیتهای بودجه دولتی و هزینه زیاد پروژه راه یزد به طبس، استفاده از ظرفیت معادنی که در محدوده این جاده مستقر هستند، در دستور کار قرار گرفته است که مجموعه معادن شایقی اجرای ۳۰ کیلومتر جاده را متعهد شده و در حال انجام است.
وی افزود: بخشی از ۲ بانده این مسیر نیز در تعهد مجموعه چادرملو قرار گرفته است و با مدیرعامل وقت این مجموعه توافق آن انجام شده بود که به دلیل جابجایی هیات مدیره، این تعهد اجرایی نشده و اعلام کردند باید در مجمع عمومی مجددا مورد موافقت قرار گیرد .
مشارکت معادن در ساخت ۲ بانده مسیر یزد – طبس
استاندار یزد گفت: عمده باری که روی این جاده جابجا می شود مربوط به تردد کامیونهای معادن است و این در حالی است که معادن باید جاده اختصاصی داشته باشند و درصورت استفاده از این مسیر باید در ساخت باند دوم آن مشارکت کنند در غیر این صورت اجازه تردد به کامیون های معادن داده نخواهد شد .
فاطمی ادامه داد: تلاش می شود تا بخشی از این پروژه توسط چادرملو انجام شود و جزو تکالیف قانونی این مجموعه قرار گیرد، البته در تبصره ۵ ماده ۱۴ قانون معادن نیز مشخص شده که اگر معادن فعالیتهایی برای جلوگیری از آسیبهای عمومی یا زیست محیطی و امثال این موارد داشته باشند، میتوانند تا ۲۰ درصد حقوق دولتی را تخفیف بگیرند.
وی افزود: استفاده از این ظرفیت قانونی نیاز به مصوبه شورای عالی معادن دارد و لذا آخرین توافقی که در این زمینه صورت گرفت این بوده که در سریع ترین زمان ممکن اقدامات قانونی لازم انجام شود، همچنین فرصتی مشخص شده که اگر ظرف مدت مشخصی این اقدام انجام نشود، از صدور بارنامه برای کامیونهای شرکت چادرملو جلوگیری خواهد شد .
استاندار یزد گفت: جاده یزد به طبس با عنوان طریق الرضا(ع) شناخته شده است و به دلیل تردد خودروهای سنگین در این جاده هرساله شاهد حوادث و تصادفات زیادی هستیم، امیدواریم با همکاری مجموعه معادن شاهد به سرانجام رسیدن تعهدات انجام شده باشیم و علاوه بر استفاده معادن از این جاده ، مردم نیز به عنوان استفاده کنندگان اصلی این جاده بتوانند در آسودگی و کمترین خطر رفت و آمد داشته باشند.
۲ بانده شدن مسیر یزد – طبس نیاز به اعتبار دارد
مدیر طرح های شرکت ساخت و توسعه زیربنایی حمل و نقل در استان یزد در خصوص ساخت باند دوم راه یزد – طبس گفت: از کیلومتر صفر (سه راهی طبس) تا کیلومتر ۴۳، از کیلومتر۴۳ تا ۶۷ به طول ۲۴ کیلومتر، از کیلومتر ۶۷ تا ۸۰ و کیلومتر ۱۰۷ تا ۱۲۰ این مسیر توسط سه پیمانکار و همچنین از کیلومتر ۸۰ الی ۱۰۷ و ۱۲۰ تا ۱۲۳ توسط یک خیر هم اکنون در حال ساخت است.
“علی گل ” در خصوص کیلومتر حدفاصل صفر تا ۴۳ کیلومتر نیز افزود: از کیلومتر ۱۵ تا ۲۷ در مرحله عملیات خاکی و از کیلومتر ۲۷ الی ۴۳ به طول ۱۶ کیلومتر در مرحله اجرای آسفالت است که درصورت تامین اعتبار تا بهمن ماه سال جاری آماده بهره برداری می شود.
وی در خصوص وضعیت حدفاصل کیلومتر ۸۶ تا ۱۰۷ و ۱۲۰ تا ۱۲۹ نیز اظهار کرد: عملیات خاکی و ابنیه فنی در ۱۹ کیلومتر از محور توسط یک خیر در دست اجرا است که تا پایان بهمن ماه سال جاری ۱۰ کیلومتر از محور آماده بهرهبرداری می شود.
“گل” با ارائه توضیحاتی در خصوص عملیات اجرایی این طرح افزود: عملیات خاکی و ابنیه فنی قطعه دوم از کیلومتر ۶۷ تا ۸۰ در دست اجرا و از کیلومتر ۱۰۷ تا ۱۲۰ در حال تکمیل عملیات خاکی و ابنیه فنی و اجرای روسازی است که ۱۰ کیلومتر از این قسمت در صورت تامین اعتبار در بهمن امسال افتتاح می شود.
وی افزود: در سفراول رییس جمهوری به استان یک هزار و ۷۰۰ میلیارد ریال برای این طرح لحاظ شده که ۸۰۰ میلیارد ریال آن توسط سازمان برنامه و بودجه کشور و ۹۰۰ میلیارد ریال از سوی وزارت راه و شهرسازی برای این طرح منظور شده و تاکنون ۱۰۰ درصد این مبلغ تخصیص یافته است.
مدیر حوزه طرح های شرکت ساخت و توسعه زیربنایی حمل و نقل در استان یزد خاطر نشان کرد: در صورت تامین اعتبار با بهره برداری کامل از دو بانده این مسیر، تصادفات در این جاده کاهش یافته و همچنین شاهد تردد بیشتر مسافران از سمت جنوب کشور به خصوص استان های فارس ، بوشهر و هرمزگان به سمت خراسان جنوبی و رضوی خواهیم بود.
ثبت ۱۱ فوتی و ۳۰ مجروح در جاده یزد- طبس در سال جاری
رییس پلیس راه استان یزد نیز از فوت ۱۱ نفر و مجروحیت و معلولیت ۳۰ نفر در جاده یزد – طبس از اول سال ۱۴۰۲ تاکنون به علت حوادث رانندگی خبر داد.
سرهنگ “رحیم حاجی دهآبادی” گفت: خستگی، خواب آلودگی، سرعت غیرمجاز و صحبت با تلفن همراه، اصلی ترین دلیل وقوع حوادث ناگوار در جاده ها و از جمله جاده یزد به طبس و بالعکس است که دو بانده نبودن این مسیر خطرات آن را می افزاید.
اجرای طرح ممنوعیت تردد خودروهای سنگین و نیمه سنگین
وی از اجرای طرح ممنوعیت تردد خودرهای سنگین و نیمه سنگین شامل تریلر، کامیون و کامیونت از ساعت ۲۲ تا پنج صبح روز بعد در شهریورماه امسال در جاده یزد – طبس خبرداد و گفت: شماره پلاک خودروهایی که در این مسیر در ساعات یاد شده، تردد کنند توسط دوربین های ثابت ثبت تخلفات جاده ای ثبت شده و به مدت یک ماه توقیف می شوند.
سرهنگ حاجی ده آبادی با بیان اینکه خواب آلودگی رانندگان به علت تردد شبانه منجر به حوادث ناگوار می شود، اظهار داشت: ممنوعیت عبور شبانه در این جاده شامل کامیون های حامل سوخت و مواد فاسد شدنی و بهداشتی نمی شود.
سخن شهروندان: جاده در قرق معادن است
یکی از شهروندان یزدی که در این مسیر راهی مشهد مقدس بود گفت: این محور یک مسیر پرخطر است و برای سفر به مشهد مقدس از استان باید از این مسیر عبور کنیم که جاده پر استرس است، مسوولان در ۲ بانده کردن این مسیر باید همت بیشتری کنند.
“حسین دهقانی” افزود: این جاده در قرق کامیون های معادن است، اینکه معادن به مسوولیت اجتماعی متعهد نیستند؛ واقعا جای تاسف و سوال است زیرا قصور معادن باعث کشته شدن، معلولیت و مصدومیت شهروندان در این مسیر می شود.
وی اظهار کرد: درست است که یک راننده باید قوانین راهنمایی و رانندگی را در جاده ها رعایت کند اما خودروهای سواری در لابه لای این کامیون ها دیده نمی شوند و سبقت های غیر مجاز برخی ماشین های سنگین راننده را کلافه می کند.
این شهروند اضافه کرد: اگر این مسیر ۲ بانده شود قطعا شاهد تلفات جانی کمتری در این مسیر خواهیم بود، امید است با مشارکت معادن هر چه زودتر این طرح به اتمام برسد.
همواره گفته می شود سه عامل انسانی، خوردو و جاده در بروز تصادفات جاده ای موثر است و مدیریت هر یک از این علت ها منجر به کاهش میزان مرگ و میرهای جاده ای می شود. اگر خودرو ایمن شود و خطاهای انسانی نیز کاهش یابد اما راه همچنان ناایمن باشد، چگونه می توان، توقع داشت که تعداد کشته های جاده ای نیز کاهش یابد؟